Habibe Eren/JINHA

ANKARA - Şırnak Cezaevi'nin çocuk bölümünde çıkan isyanda 2 çocuk 'devlet koruması' altındayken yaşamını yitirdi. TUHAD-FED yöneticisi Havva Özcan, Sincan Çocuk Cezaevi için de, "Her an her şey olabilir" uyarısında bulundu. Çocukların tek kişilik hücreye konduğunu ve gardiyanlar tarafından sistematik tehdide maruz bırakıldığını aktaran Havva, çocuklara 'asker selamı' dayatıldığını belirtti.

Hapishanelerde tutsaklara uygulanan insanlık dışı muameleler OHAL ile birlikte artarken çocuk cezaevlerinde yaşanan durum da Türkiye hapishanelerinin durumunu özetliyor. En son Şırnak T Tipi Kapalı Cezaevi’nin çocuk bölümünde çıkan isyanda 1 çocuk yaşamanı yitirmiş, yangında ağır yaralanan bir diğer çocuk ise daha sonra hastanede yaşamını yitirmişti. Son dönemler hapishanelerde yaşanan insan hakları ihlallerine ilişkin değerlendirmelerde bulunan TUHAD-FED yöneticisi Havva Özcan, tutsakların her türlü haklarının ellerinden alındığını vurguladı.

'Cezaevlerinde şu an insanlığa dair hiç bir şey yok'

Türkiye hapishanelerinin geçmişinden bu yana hep ihlallerle gündeme geldiğini; ancak bu son OHAL ilanı ile birlikte cezaevlerinde genel olarak çok yoğun baskı ve hak ihlallerinin yaşandığını belirten Havva, "Şu an cezaevlerinde insanlık adına uygulanan hiç bir şey yok. Devletin kendi yasalarında belirttiği hakları bile şu an tutsakların ellerinden alınmıştır. Tutsakların bize yolladığı mektup ve fakslarda yoğunlukla çok büyük hak ihlallerinin olduğu ve kendi özel eşyalarının dahi cezaevi yönetimi tarafından verilmediğini aktarıyorlar" dedi.

'Tutsaklar her gün tehdit ediliyor '

OHAL ile birlikte hapishanelerde işkence ve kötü muamelenin katlanarak uygulandığını, tutsakların yemek yiyecek tabaklarının su içecek bardaklarının dahi olmadığını kaydeden Havva, "Tutsakların oturacak sandalyeleri, ranzaları yok. Arkadaşların eşyalarının bazıları da cezaevi yönetimi tarafından çöpe atılıyor. İtiraz edildiğinde de tutsaklar farklı uygulamalarla karşılaşıyor. Kitaplar verilmiyor, mektupları çıkarılmıyor, tutsaklar her gün tehdit ediliyor" diye konuştu.

Gardiyanlar tarafından işkence uygulamaları

Tekirdağ'dan bir hükümlünün göndermiş olduğu mektupta tutsağın, havalandırmada elini cebine koyduğu için gardiyanlardan tarafından işkenceye maruz bırakıldığını aktaran Havva, "Hükümlü, 'Gardiyanlar bizi görünce hazır ola geçeceksiniz diye tehdit ediyor" diyor. Bu uygulamalara akıl sır erdirilemiyor" ifadelerini kullandı.

Çocuklar cezaevlerinde baskı ve tehdit

Kadın tutsaklara da çok fazla baskı olduğunu söyleyen Havva, kadınların tehdit ve saldırılara bırakıldığını, hasta olanların ise hastaneye sevk edilmediğini dile getirdi. Hapishanelerde ortak alanların kaldırıldığını ve sosyal faaliyet yapılamadığını vurgulayan Havva, şöyle devam etti:

"Mahkumlara uygulanan bu insanlık dışı uygulamalar çocuklara da uygulanıyor. Yani zaten hiç bir delil olmadan suçsuz bir şekilde çocuklar ailelerinden koparılmış. Bir taş attı diye ağır cezalar verilmiş.Bir de cezaevlerinde bu insanlık dışı koşullara maruz kalıyor."

Çocuklara 'asker selamı' dayatması

Çocukların aileleri ile telefonda görüşünün on beş günde bir olduğunu ve arkadaş görüşünün yasaklandığını belirten Havva, "Çocukların kaldığı hücreler her gün gardiyanlar tarafından aranıyor, özellikle çocuklar tahrik ediliyor ve psikolojileri bozuluyor. Sürekli odalara girilip, 'kalkın ayağa' denilerek çocuklardan, 'asker selamı' isteniyor. Her gün aramalar yapılırken de her yer dağıtılıyor çocukların eşyalarına zarar veriliyor. Kıyafetlerinin üstüne basılıyor" dedi.

'Sizi burada öldürsek kimse sahiplenmez'

Çocuklara yönelik tehditlerin sıklaştığını söyleyen Havva, "Gardiyanlar çocuklara, 'sizin ananız da babanız da yok, avukat da yok, hakim de yok, savcı da yok, hepsi biziz. Biz ne dersek o olacak. Bizim dediklerimizi yapmazsanız sizi burada öldürsek bile kimse sahiplenmez. Sizin artık mumunuz söndü' deniliyor. Dönüp dönüp çocuklara aynı işkencelerin uygulanması Şırnak'ta olduğu gibi bir isyana dönüşür. 16- 17 yaşındaki çocukları tek kişilik hücreye koyarsan, onları birbirlerinden ayırırsan ve sürekli olarak psikolojik baskı yaparsan olacağı budur" diye konuştu.

'Sincan Çocuk Cezaevi de Şırnak gibi olabilir'

"Bugün Sincan Çocuk Cezaevi için de bunun olamayacağı garantisini vermeyiz. Çünkü çocuklara yönelik çok ağır saldırılar oluyor" şeklinde konuşan Havva, çocukların ailelerinden binlerce km ötede tutulduğunu ve doğal olan haklarının ellerinden alındığını vurguladı. Havva şu bilgileri verdi: "Cezaevleri geneli çok kötü. Umarım temennimizdir hiç bir şey olmasın ama her an her şey olabilir. Çünkü insanlar dolmuş artık. Tutsakların toptan tüm hakları ellerinden alınmış durumda. Bu yasaklar, baskılar ve tehditler felakete yol açar. Bunlar kabul edilebilir durumlar değil, cezaevlerinde büyük kaygılarımız var ailelerin bize aktardıkları var.”

Çocuklar: Her an her şey olabilir

Sincan F2 koğuşunda 9 kişi olduğunu hatırlatan Havva, 19 yaşındaki tutsağın ailesine aktarımlarına göre; tutsağa yemek ve çay verilmediğini aynı zamanda işkenceye maruz kaldığını belirtti. Tahliye olan iki çocuktan da alınan bilgilerin çok kötü olduğunu söyleyen Havva, "Onlardan aldığımız bilgiler, bize aktardıkları çok kötü. Çocuklar ‘Orada her an her şey olabilir’ diyor" dedi.

(sy)