JINHA

ANKARA- Ankara Kırmızı Şemsiye Derneği ve İnsan Haklar Derneği (İHD) tarafından düzenlenen "Türkiye'de Cinsiyet Kimliği Temelli Ayrımcılık ve Şiddet" konulu panelde konuşan avukat Sinem Hun, "Kişilerin trans geçiş ameliyatlarından sonra devlet tarafından tanınması gerekiyor. Yasal olarak cinsiyetleri tanınmış bireylerin mevzuattan kaynaklı birçok sorunla karşılaşıyor" dedi.

Ankara Kırmızı Şemsiye Derneği ve İnsan Haklar Derneği (İHD) tarafından "Türkiye'de Cinsiyet Kimliği Temelli Ayrımcılık ve Şiddet" konulu panel düzenlendi. Midas Otel'de düzenlenen panelin ikinci oturumunda konuşmacı olarak Kırmızı Şemsiye Derneği avukatı Sinem Hun, Trans Hakları Savunucusu Deniz Eren Mutlu ve SPoD derneğinden Hayat Çelik bilgilendirmelerde bulundu.

Trans geçiş sürecinde Türkiye'deki yargı sistemini ve AİHM içtihatlarına değinen Sinem, kişilerin trans geçiş ameliyatlarından sonra devlet tarafından tanınması gerektiğini belirtti. Sinem, yasal olarak cinsiyetleri tanınmış bireylerin mevzuattan kaynaklı birçok sorunla karşılaştığını dile getirdi.

'Kanun koyucuların zihniyeti transeksüellik üzerinden kurgulanıyor'

Medeni Kanunun 40. maddesini ele alan Sinem, bu maddede trans geçiş ameliyatı olabilmek için transeksüel yapıda olma, 18 yaşından büyük olma, evli olmama ve üreme yeteneğinden yoksun olma şartlarının olduğunu kaydetti. Kanun koyucuların zihniyetinin transeksüellik üzerinden kurgulandığını söyleyen Sinem, "İnsanlar artık kendini farklı şekillerde ifade etmek istiyor" dedi. Evli olmama şartının insan haklarına aykırı olduğuna dikkat çeken Sinem, üreme yeteneğinden yoksun olma şartının ise nedenin maddede açıklanmadığını vurguladı.

'Üniversite hastanelerini tavsiye ederiz'

Trans hakları savunucusu Deniz Eren Mutlu ise yargı pratikleri ve cinsiyet değişimi davalarının nasıl işlediğini anlattı. Geçiş sürecine başlayan bir kişinin bir ok sorun ve kaygı taşıdığını söyleyen Eren, "Kişi kimliğini değiştirmek istiyorsa bir üniversite hastanesine gitmesini tavsiye ederiz" dedi.

'Doğru dozda hormon kullanılmalı'

Cinsiyet değiştirme sürecinde hukuksal olarak öncelikle, cinsiyet değiştirme dilekçesinin verilmesi gerektiğini belirten Deniz, daha sonra isteğe bağlı isim ve soy isim değişimi için dilekçe yazılması gerektiğini kaydetti. İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Antalya, Zonguldak, gibi illerde bulunan hastanelerde geçiş ameliyatları yapıldığını dile getiren Deniz, "Hastanelerde sırasıyla jinekoloji, endekronoloji, üroloji ve plastik cerrahtan geçilmesi gerekiyor" dedi. Cerrahi süreçte 6 ay ve 1 yıl arası hormon tedavisinin önerildiğini söyleyen Eren, "Doğru dozda hormon kullanılmasını öneriyoruz. Bazılarının bu durumu pek gözetmediğini görüyoruz" ifadelerini kullandı.

Kişinin ameliyatının heyet kararı ile verildiğinin altını çizen Deniz, geçiş ameliyatlarının SGK kapsamında yapılabildiğini belirtti. SGK'nın geçiş ameliyatlarında son 2 yıldır 1 yıllık psikiyatri süreci zorunlu kıldığını söyleyen Deniz, buna SGK'nın karar veremeyeceğini kaydetti.

'Translar her alanda sorunla karşılaşıyor'

Son olarak konuşan SPoD Derneği'nden trans aktivist Hayat Çelik, devlet ile translar arasında birçok prosedürün olduğunu belirterek, Trans kadın ve erkekler toplumda ayrımcılık riski yüksek bireyler olup eğitim, sağlık, yaşam, kısacası tüm alanlarda sorunlarla karşılaşıyor" dedi.

(de-he/sy)