JINHA

WAN - Yaklaşık yirmi yılık bir geçmişe sahip olan Büyük Halk Pazarı çatısı altında bir araya gelen 240 esnaf sorunlarını ortaklaşarak çözüyor. Halk pazarı esnaf kadınlardan Hanife Güzel, pazarda eşbaşkanlık sistemine geçtiklerini ve esnaf kadınların sorunlarına çözüm olmaya çalıştıklarını belirterek, "Daha önce tartışıyorduk. Ama şimdi kendi gücümüzle kendi sorunlarımıza çözüm getirebiliyoruz" dedi.

Kapitalist sistemin en büyük gelir kaynaklarından olan büyük AVM'ler ve lüks marketlerin yapılması ile beraber küçük esnafa olan rağbette yok olmak üzere. Geçmişi çok eskilere dayanan Van'ın Tuşba ilçesine bağlı Büyük Halk Pazarı kapitalizm ve AVM'lerden nasibini alıyor. Kurulduğu günden bu yana tamamının yerelden oluştuğu 240 küçük esnafı olan Büyük Halk Pazarı'nda esnaf aynı çatı altında birçok el emeğinin pazarlanmasının yanı sıra, güçlü bir dayanışmanın da örneğini temsil ediyor. Komünal yaşamı da kendi aralarında gelenekselleştirmeye çalışan esnaf yok olma ile karşı karşıya kalıyor. Büyük Halk Pazar'ında beş yıldır esnaflık yapan ve aynı zamanda Büyük Halk Pazarı Eşbaşkanı Hanife Güzel, yirmi yıldır küçük esnafı ayakta tutan en büyük nedenin dayanışma olduğunu belirterek, uzun yılların etkisiyle sonradan gelen esnafların da bu geleneğe uyarak daha güçlü ilişkilerin doğduğunu ifade etti. Haftanın her gününü Büyük Halk Pazarı'nda geçirdiğini söyleyen Hanife, "Gün boyunca burada arkadaşlarla bir arada ürünlerimizi pazarlıyoruz. Komünal bir şekilde malzemelerimizi alıp sabah kahvaltıdan tutun, öğle yemeklerini bir arada hazırlayıp yine beraber aynı sofraya oturuyoruz" dedi.

'Eşbaşkanlık sistemi ile sorunlarımıza çözüm oluyoruz'

Halk pazarında erkek esnafın yoğunlukta olduğunu dile getiren Hanife, kadın esnafa ait sadece 5 dükkân olduğunu söyledi. Kadınlar olarak daha önce sorunlar karşısında çözüm geliştiremediklerini ifade eden Hanife, eşbaşkanlık sistemine geçilerek kadın esnafın sorunlarına çözüm olmaya çalıştıklarını belirtti. Hanife, "Daha önce tartışıyorduk. Ama şimdi kendi gücümüzle kendi sorunlarımıza çözüm getirebiliyoruz" şeklinde konuştu.

'Büyük ve kalabalık bir aile olduk'

Pazarda bulunan her esnafın, bir diğer esnaftan sorumlu olduğunu ifade eden Hanife, halk pazarında esnaf ile büyük ve kalabalık bir aile olduklarını kaydetti. Hanife, "Pazara gelen müşterinin aradığı ürün kendi dükkanında yoksa bir diğer dükkana yönlendiriyoruz. Aynı duyarlılığı pazarda bulunan tüm esnaflar gösteriyor. Sadece pazarda değil kendi aralarında sosyal duyarlılığın da geliştiriyor. Buradaki bir esnaf hastalanırsa diğer esnaf bir arada toplanarak arkadaşımızı ziyaret ediyoruz. Aynı duyarlılık taziye olduğunda da gösteriliyor. Onun dışında bayramlarda ziyaretler yapıyoruz. Yine ramazan boyunca iftar yemeklerimiz oluyor. Burada hep bir arada iftar yemeklerimizi hazırlıyoruz. Bir esnafın maddi anlamda sıkıntısı olduğunda aramızda para toplayıp onun maddi ihtiyacını gideriyoruz" diye konuştu.

'Yurttaşların yereline sahip çıkması gerekiyor'

Esnafın tamamının yerel halktan oluştuğunu belirten Hanife, ürünlerinin birçoğunun ise el emeği olduğunun altını çizdi. Müşterilerin genelde kırsal kesimden gelenler oluştuğunu söyleyen Hanife, köyden gelen yurttaşlar istedikleri ürünleri bulup aldıklarını dile getirdi. Hanife, esnafında müşterilere karşı olan nazik tavırlardan kaynaklı yurttaşların ilk uğradıkları yerlerin başında halk pazarının geldiğini de söyleyerek, "Van'a gelen turistlerin alışveriş için ilk uğradıkları vazgeçilmez mekanların başında yine halk pazarı geliyor" dedi.

Her geçen gün AVM'lere bir yenisinin eklendiğine dikkat çeken Hanife, yurttaşların kendi yerelinde alışveriş yapmaları yönünde çağrıda bulundu.

(htk/va/dc/mg)