5000 yıllık Hasankeyf'e bir asırlık yaşamın vedası zor olacak

09:08

Zeynep Akın/JINHA

ÊLIH - Ilısu Projesiyle sular altında bırakılacak olan Hasankeyf ve köylerine ilişkin konuşan Fatım nine, emek verdiği, alın teri döktüğü toprakların barajla yok edilmesine tepki gösteriyor. Fatım nine, "Hükümettir her şeyi yapar" sözlerinin kendi yaşamında karşılık bulmadığını ve projeyle yaşamının olumsuz etkileneceğini söylüyor.

Ilısu Projesiyle Hasankeyf ve birçok köyü sular altında kalarak yok olacak. Bizim bir cümleyle sular altında bırakılacak dediğimiz köylerden birinde yaşayan, asırlık kadın 102 yaşındaki Fatım Nine içinse sadece Hasankeyf değil koca bir yaşam yok olacak. Hiç yaşamadığımız Hasankeyf'in yok edilmesi herkes için bir katliam anlamına gelirken orada yaşayanları, anıları, hatıraları olan bir ömür geçiren insanları düşünün. Hasankeyf'in Kesmeköprü (Qure) köyünde yaşayan 102 yaşındaki Fatım Tapkan, koca ömrüne koca bir yaşam sığdırmış, ailesinin, devletin sömürüsüne maruz kalmış ancak tüm bunlara rağmen yaşadıkça yaşayan bir kadın. Fatım nine, henüz 12 yaşında iken 70 yaşındaki bir adamla 6. eş olarak, toprak karşılığında evlendirilmiş, 50 yıldan fazla yaşadığı mağaralardan modernleşme adına çıkarılmış ve şimdi de koca bir ömür geçirdiği köyünden çıkarılıyor. Konuşmasının büyük bir bölümünü "Hükümettir. Biz istemesek de istediğini yapar" sözüyle dolduruyor Fatım nine. Aynı zamanda Fatım Nine'nin çocukları için verdiği emek de en az yaşı kadar büyük.

'Bı xer hati' diyerek beni karşılayan ve dakikalarca sadece yüzüme bakan Fatım ninenin hiç konuşamayacağını düşündüm. Ancak kendisine Hasankeyf, köyünün sular altında kalacağını söylediğimde ise 'Hükümettir, her şeyi yapar' diyerek anlatmaya başlıyor…

'12 yaşında toprak karşılığında 70 yaşındaki biriyle evlendirildim'

Fatım nine bu sözünden sonra üzerine çöken hüzünle, "Henüz 12 yaşındaydım. Bir anda beni biriyle evlendirdiklerini söylediler. Ancak beni evlendirdikleri kişi 70 yaşında ve önceden 5 evlilik yapmış biriydi. Toprak karşılığında anlaşarak beni zorla ona verdiler. Ne kadar istemediğimi söylesem de her şey kararlaştırılmıştı" diye konuştu. Fatım nine henüz çocuk yaşında eril zihniyet sömürüsüne ve zorlu bir yaşama maruz kalmıştı.

'Hükümettir, ben istemesem de her şeyi yapar'

'Hükümettir, ben istemesem de her şeyi yapar' diyen Fatım nine onca şey yaşamasına rağmen "Ben kentte yaşayamam ki" sözüyle toprağıyla, köyüyle ne kadar bütünleştiğini anlatıyor. Fatım nine öncesinde de mağaralardan çıkarıldıklarını söyleyerek, ''Yıllarca Hasankeyf'teki mağaralarda yaşıyorduk. Mağaralar da çok güzeldi, kışın sıcak yazın ise çok serin olurdu. Eşimle çocuklarımla mağarada yaşıyorduk. Mağaralarımız kat kattı. Su yükselince üst kata çıkıyorduk. 50 yıla yakın mağarada yaşadık" diye konuştu.

'Bu toprakları ellerimle ekip terimle suladım'

Çocukları için yaptığı fedakarlıkları anlatan Fatım nine, "Yıllar geçtikten sonra dişimizle tırnağımızla bu evleri yaptık. Evimizi elimizden alıp, ömrümüzü geçirdiğimiz Hasankeyf'ten sürecekler bizi. Hükümettir istediği her şeyi yapar. Bu Hasankeyf'te neler yaşadığımı, ne emekler verdiğimi ben ve çocuklarım bilir. Bu gördüğünüz topraklara her türlü ekimi ellerimle, alın terimle yaptım. Sabahın erken saatinde kalkar orakla, kazma ile tarlaya iner güne batana kadar çalışırdım. Her şeyi ekerdim, ardından Batman'a gelir satardım. Koyunlarım, ineklerim vardı süt sağardım, yoğur, peynir, tereyağı yapardım. Çoğu zaman geceleri koyunların yanında yatardım. Çocuklarımı torunlarımı bu şekilde büyüttüm" deyince yanında oturan torunu ise "Ninem eksik anlatıyor, verdiği emek, bizim için yaptıkları anlatılmaz" diyerek konuya dahil oluyor.

'Bu yaşımda beni kentlere sürecekler'

Mağaralardan çıkarıldıktan sonra evlere şimdi ise evinden ve köyünden zorla göç ettirilecek olan Fatım nine, "Biz tabi ki Hasankeyf'in yok edilmesini istemiyoruz, ama hükümettir yıkacak ve bizi dinlemeyecek. Evimiz barkımız her şeyimiz burası. Biz burada mutluyuz. Bu yaşımda beni kentlere sürecekler. Tüm güzellikleri, emeği, toprağı, aşı ben Hasankeyf'te gördüm. Hükümet gelip tüm bunları elimden alacak" şeklinde konuştu.

'Bu topraklardan kopmak benim için zor olacak'

Fatım nine son olarak şunları söyledi: "Ben Hasankeyf'ten çıkmak istemiyorum, burası benim, bu ev benim, Hasankeyf bizim. Ben toprakla, hayvanlarla, su ile Hasankeyf'le büyüdüm. Bu topraklardan kopmak benim için zor olacak. Doğduğum, büyüdüğüm, yaşlandığım, ömrümü geçirdiğim yerlerden Allah bilir beni nereye sürecekler."

(dk)