JINHA

İSTANBUL/MERSİN - Mersin ve İstanbul'da Roman kadınlar Hıdırellezi'i karşıladı. Ahırkapı'da yapılan etkinlerin iptal olmasının ardından eski coşkusu ile kutlanmayan Hıdırellez'de dileklerin asıldığı gül ağaçlarının yerini yapay süs ağaçları aldı. Buna rağmen Roman kadınlar, "En mutlu olduğumuz gün" dedikleri Hıdırellez'i sevinçle karşıladı.

Roman yurttaşlar her yıl olduğu gibi bu yıl da tarihin en eski inanışlarından olan Hıdırellez Bayramı'nı kutluyor. 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece dileklerin gül ağaçlarına asıldığı, büyük ateşler etrafında dansların edildiği, pikniklerin yapıldığı kutlamalar genellikle Roman yurttaşlar tarafından büyük bir coşku ile sahipleniliyor. Hıdırellez doğanın, sevginin, iyiliğin ve cömertliğin de simgesi sayılıyor aynı zamanda.

İstanbul'da Ahırkapı'da yapılan etkinlikler ise bu yıl iptal oldu. Ahırkapı'nın geleneksel kutlamasının yerini ise bazı belediyelerin 'insafına' bırakılan etkinlikler aldı. Bu etkinliklerde ise Roman yurttaş bulmak neredeyse imkânsız. Sokakta kendi olağanlığında ilerleyen etkinliklerin yerine kurulan kocaman sahneler, saat saat ilerleyen bir program ve tüm doğallığı ile dans eden Romanları meraklı gözlerle izleyen bir kesim… Roman kültürünü yansıtan geleneksel renkler yerine tek tip renkler etkinliklere hâkim.
Etkinliklere eski neşe hâkim olmasa da Hıdırellez'i tüm Roman kadınlar "En mutlu olduğumuz, en eğlendiğimiz gün" diyerek tanımlıyorlar.

'Sorunları unutma günü'

"Küçük yaşlardan beri katılıyorum, çünkü bizim eğlence günümüzdür. Dilek tutar, ateş yakar üzerinden atlarız" diyen Gülay Boyra'ya göre bugün tüm sorunları, eşitsizleri unutma günü. Roman kadınlarının tüm kadınlarla ortak sorunlara sahip olduğunu söyleyen Gülay, küçükken katıldığı etkinliklerde ise her zaman ev dilediğini ve yerlere küçük taşlardan ev resimleri çizdiğini anlatıyor. Gülay bu sene ise, tüm Romanlara ve kendine iyilik, sağlık diliyor.

Gül ağacına dilekler

Daha önce Ahırkapı'daki etkinliklere katılan Meral Çınar ise bu sene sokak kültüründen uzak etkinlikler yapıldığını söylüyor. Son dönemlerde yapılan etkinlikleri ise yapay bulduğunu söyleyen Meral, bu seneki Hıdırellez'den iş ve sağlık diliyor.
Ahırkapı'da etkinliklere her sene giden Yeşim Coşkun ise "Benim en sevdiğim gün" dediği Hıdırellez'i şöyle anlatıyor: "Normalde Sultan Ahmet'te buluşup dans ede ede giderdik. Ahırkapılı müzisyenler çıkar sokaklarda oynardık. Pencerelere çekilen tellere dilekler asılı, sabaha karşı da o dilekleri gerçekleşmesi için denize atardık. Gül ağacının toprağına dilek çizilir ve gül ağacına asılır dilekler. Geçen sene dilediklerimin hepsi gerçek oldu. Bu sene de sağlık diledim."

Mersin'de Roman Festivali'nde Hıdırellez kutlandı

Mersin'de ilk kez Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu tarafından Barış Meydanı'nda düzenlenen Roman Festivali kapsamında kutlandı. Festivale Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu (Akromfed) Başkanı Ali Daylam, Akdeniz Belediyesi Başkan Vekili Bedrettin Gündeş, Toroslar Belediyesi Başkan Vekili Ahmet Ata, Mersin Valisi Özdemir Çakacak ve Dünya Roman Hakları Derneği Başkanı Orhan Galjus katıldı. Festival Ali Daylam'ın yaptığı açılış konuşması ile başladı. Konuşmaların ardından katılımcılar ve roman yurttaşlar denize karanfil bıraktı. Etkinlik alanında çocuklar için oyun parkurları oluşturulurken animasyon gösterileri yapıldı. Lokmalar dağıtıldı. Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu'ndan (Akromfed) çocuklar ve yetişkinler dans topluluğu ve tiyatro topluluğu sahne aldı. Sahnedeki gösterilere bulundukları yerden oynayarak eşlik eden roman yurttaşların festivale ilgisi yoğun oldu.

'Gökyüzünün altındaki her yer Romanların yurdu'

Etkinliğe gelen Akdeniz Roman Dernekleri Federasyonu'ndan Sosyolog Sevgi Çeçen, Newroz Kürtler için ne anlam ifade ediyorsa Hıdırellez'in de Romanlar için aynı şeyi ifade ettiğini söyledi. Romanların yaşam felsefesinin bayraklarına yansıdığını belirten Sevgi, bayrağın üst yarısının mavi alt yarısının yeşil tam ortasında kırmızı bir tekerlek figürün bulunduğunu belirtti. Sevgi, bu simgelerle ifade edilmek istenen temanın ne olduğuna değinerek, Romanların gökyüzünün altındaki her yerin yurtları olduğunu, arabayla da yurtları olan tüm yeryüzünde dolaşabilecekleri düşüncesi olduğunu ve bu nedenle yerleşik bir halk olmadıklarını ekledi.

'Hıdırellez her 5 Mayıs'ta kutlanır'

Baharın geldiğini müjdeleyen Hıdırellez'in Newroz'la arasındaki farkın da burada açığa çıktığını söyleyen Sevgi, Romanların gittikleri her ülkenin hakim kültüründen etkilendiğini, her ülkenin özgün koşullarına göre kendilerini dizayn ettiklerini vurguladı. Hıdırellez'in dünyanın her yerindeki Romanlarca bulundukları ülkenin kültüründen etkilenerek kutlandığını belirten Sevgi, bunu şöyle örneklendirdi: "İspanya ya da Fransa'da bir adaya gidilir. Orada Roman olduğu varsayılan bir azizenin kilisesine, mezarına çiçekler bırakılır, dualar edilir. Dünyanın her yerinden Romanlar oraya gider. Türkiye'deki Romanlar Müslüman olduğu için bazı kaynaklarda Hızır ve İlyas'ın buluşması manasına gelen yani kara ve denizin buluşmasını ifade eden bir bayram olarak Hıdırellez'i her 5 Mayıs'ta kutlarlar. Kapılara genç kadınlar tarafından çiçekler, gül ağaçlarının altına dilekler yazılıp bırakılır. Denize güller atılır."

(glc-ck-ro/be/gc)