Öykü Dilara Keskin - Sarya Gözüoğlu / JINHA

İSTANBUL - Toplumdaki cinsiyetçi yaklaşımı kırarak sahalara renk katan Karşı Lig oyuncuları, "Direnişlerde kadın erkek birlikte mücadele ediyor o zaman futbolu da birlikte oynuyoruz. Topluma bir başkaldırı olduğu için futbol oynuyoruz" diyor.

Gezi direnişinin ardından direnişi mücadele ile devam ettirmek amacıyla, farklı alanlarda yapılar oluşturuldu. Bu oluşumlardan biri de toplumsal cinsiyet algısını kırmaya yönelik olarak kurulan Karşı Lig. Karşı Lig kapsamında, üç yıldır Kadıköy'de bulunan Kalamış Parkı'nda futbol turnuvaları düzenleniyor. Toplumda hafızalara yer edilmiş futbol algısını kıran Karşı Lig de 17 futbol grubu bulunurken, her grupta en az iki kadın oyuncu oynamasının şartı var, küfür ve hakem ise yok. Hakem yerine getirilen "eş kaptanlık" uygulaması ile eşit söz ve temsiliyet uygulanıyor. Karşı Lig eril zihniyete karşı mücadele verirken, yaşanan devlet terörüne de maçlarda açtıkları pankartlarla, katıldıkları eylemlerle tepki gösteriyor. Geziden sonra oluşan mahalle forumları ve sol grupların yer aldığı Karşı Lig'le birlikte, futbolun toplumu apolitikleştirmesine karşı politikleştiren bir futbol var oluyor. Karşı Lig, erkek egemen zihniyetin hakim olduğu futbol anlayışını değiştirerek, sporda aslında cinsiyetçi bir ayrımın yapılmaması gerektiğini gösteriyor. Karşı Lig oyuncuları kadınlar, toplumsal algıları kırarak, tüm kadınları futbol oynamaya davet etti.

'Kadın erkek eşitliğini yarattık'

Karşı Lig oyuncusu Selin Gökmen, Gezi direnişinin ardından mahallerde örgütlenmenin yeterli olmadığını görmelerin ardından ne yapmalı sorusunun karşılığında bu ligi oluşturmaya karar verdiklerini anlattı. Futbol oynamaya karar vermelerin ardından nasıl bir yapı içinde oluşturmayı tartıştıklarını söyleyen Selin, "Direnişlerde kadın erkek birlikte mücadele ediyor o zaman futbolu da birlikte oynayalım dedik. İlk başlarda mahalle dayanışmaları, sol gruplarla başladık. Ama şuan 3.sezonumuzdayız. Burada bir kadın erkek eşitliğini yarattık" diye anlattı.

'Bayan değil kadın olduğunu gösterdik'

İlk başladıkları zaman zorlandıklarını söyleyen Selin, "Erkeklerin akıllarına yerleşmiş bir oynama şekli vardı, sert oynamak ve hırsa kapılmak gibi. Futbolda daha da fazla erkekleşiyorlardı, ama kadınların sahada olması bu durumu engelliyor. Önceleri sahaya çıktılarında bayana pas atma dediklerinde o kelimenin kadın olduğunu öğrettik. Burasının bir mücadele alanı olduğunu söyleyerek küfür etmelerini engelledik. Bu nedenle bu lig önemli bir şekil aldı" dedi.


'Spordaki cinsiyetçilik ayrımının kaldırılması gerekiyor'

Karşı Lig'in bir başka oyuncusu Fidan Üverdin, futbola başlarken çevresinin eril zihniyet nedeniyle tepkiyle karşıladıklarını belirtti. "Futbola olan merakım nedeniyle değil dikkat çekmek için futbol oynadığımı düşündüler. İkinci sezonun sonunda şirket toplantısında bir maç yaptık. Erkeklerin ayaklarından topu aldığımızda inandılar futbol oynadığımıza. Ailelerimizde ilk tepki gösterdi ama şimdi maçlarımızı izliyorlar" diyen Fidan, sporda toplumsal cinsiyet ayrımının olduğunu dikkat çekerek, bu durumun aşılması gerektiğini vurguladı. "Çocukken futbol oynuyorduk, kadınları kısıtlayan zihniyetten çıkılması gerekiyor, kadınları bu toplumsal dayatmaların dışına çıkartmalıyız" diye kaydeden Fidan "Ben spor yapmayı seviyorum, ama topluma da bir başkaldırı olduğu için futbol oynamayı tercih ediyorum" diyerek neden futbol oynadığını anlattı.

'İçimizdeki erkekliği öldürmeye çalışıyoruz'

Başak Biner ise, spor dallarına bir ilgisi olduğunu belirterek, "Futbola erkeklerin egemen olduğu için kadınların futbol oynamasını politik buluyorum. Spor yapmaya gittiğinizde sahaların erkekler tarafından işgal edildiğini görüyorsunuz. Şuan bu ligde 2 kadın oyuncunun oynama kotası var, bu sayının daha da artacağını düşünüyorum. Kadınların erkek egemen alanlarda spor yapmasını çok değerli buluyorum" diye belirtti. Solcu erkeklerle maç yaptıklarını fakat sol görüşlü erkeklerin de cinsiyetçilikten arınmadıklarını söyleyen Başak, "Bizde içimizde erkekliği taşıyoruz bu erkekliği öldürmeyi burada yapmaya çalışıyoruz. Karşı Lig'e değişime açık olanlar geliyor. Ben birine bu faul dediğimde, bu davranışın cinsiyetçi dediğimde bana direnç gösteremiyor ve değişmeye çalışıyor. Yoksa diğer tribünden farkı olmazdı" diyerek Karşı Lig'i anlattı.

Erkek egemen zihniyete karşı kadın oyuncu şartı

Övgü Güner de, Karşı Lig'le daha fazla kadına ulaşarak, kadının kotasını arttırmak olduğunu söylüyor. Kadınların katılımı konusunda bir sınırının olmadığını belirten Övgü, hayatlarında ilk defa sadece merakından bile olsa kadınları Karşı Lig'te oynamaya davet etti.

Kanadalı Emmy ise, Türkiye'de spor alanında da kadın erkek ayrımı olduğunu fakat bu ayrımı Karşı Lig'te aşıldığı için mutlu olduğunu söyledi. Başak B. ise Gezi direnişinde kadın ve erkeklerin ortak bir mücadele verdiğini, Gezi'nin ardından bu mücadeleyi sahalara taşımak için burada olduklarını belirtti. "Erkek egemen alanlarda nasıl mücadele ederiz diye düşündük. Futbolun erkek egemen alanda yoğun bir şekilde yer aldığını gördük. Erkek egemen zihniyeti futbolda kırmak için her takımda en az 2 kadın oyuncu şartı getirdik" diye anlatan Başak, kadın oyuncular olmadan maçların oynamadığını söyledi. Kadınların yaşadıkları sıkıntıları ise kadınlarla ortaklaşa çözerek bir karar aldıklarını, bu kararın ise tüm ligi bağlayacak bir karar olduğunu kaydetti.

'Spor cinsiyete özgü bir şey değildir'

Karşı Lig'te "Eş kaptanlık" durumu olduğunu hakemin ise olmadığına dikkat çeken Başak, "Futbol bize yorucu bir yaşam içinde nefes alabileceğimiz bir yer oluyor. Kadınlar buraya gelerek futbolu öğrenmek istiyorlar" dedi. Lig içinde 17 takım bulunduğunu maçların ise pazar günü saat 14.00 - 19.00 arası olduğunu anlatan Başak, maç karşılaşmalarının ise kura ile belirlendiğini aktardı. Başak son olarak, "Spor bir cinsiyete özgü değildir. Umarım ki bu ligler başka bölgelerde de oluşur. Belki de Karşı Liglerin kardeşliği gibi bir durum söz konusu olur" dedi.

(dk)