Ceren Karlıdağ/ JINHA

İSTANBUL - Sporda cinsiyetçi söylemler kadınlar tarafından tepkiyle karşılanırken kadınsızlaştırılan spor alanında pek çok eril söyleme rastlamak mümkün.

Trabzonspor Kulübü Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu'nun "Kadın gibi 100 yıl yaşayacak yerde adam gibi bir sene yaşarım" söylemi ve Fenerbahçe-Galatasaray maçı öncesinde, erkek taraftarların, Galatasaray takımını küçük düşürmek ve aşağılamak için cansız bir kadın mankene Galatasaray forması giydirip yakması kadınların tepkilerine sebep oldu. Genel spor ve futbol dilinde ise lakap ve adlandırmalar, argo ve ötekileştirmeler sıklıkla kullanılarak cinsiyetçilik ve homofobi medyanın da desteğiyle her seferinde yeniden üretilerek kadınların karşısına çıkıyor.

Normalleştirilen cinsiyetçilik…

Cinsiyetçi tutumlarla kadının spor branşlarından uzaklaştırılması, futbol başta olmak üzere sporun çeşitli dallarında kadın bedeninin bir aşağılama aracı olarak kullanılması kadınların maruz kaldığı sözlü, psikolojik ve fiziksel şiddetin boyutunu gözler önüne seriyor. Spor gazetelerinin de buna zemin hazırlamasını eleştiren Kadınlar İçin Spor ve Fiziksel Aktivite Derneği'nin (KASFAD) kurucularından İlknur Hacısoftaoğluspor medyasındaki cinsiyetçi tutumla ilgili bir yazısında şunları söylüyor "Spor gazetelerinde saldırgan bir erkeklik, hem kullanılan fotoğraflarda hem de haber başlık ve metinlerinde çok sık yer alıyor. Erkeklerin ve eril dilin hakim olduğu bu dünyada cinsiyetçilik, gündeliğin bir parçası gibi sunularak normalleştiriliyor."

Yüksel Aytuğ kadın bedenini tarifliyor!!!

Bu normalleştirme ise en son İbrahim Hacıosmanoğlu ve Fenerbahçe-Galatasaray Maçı örnekleri ile ekranlara yansıdı. Fakat öncesi de aynı cinsiyetçi tutumdan farksız değil. Yüksel Aytuğ Sabah Gazetesi'nde yer alan bir yazısında kadın derneklerine akıl verircesine sporcu kadınları şu şekilde tarifliyor: "Ben kadın derneklerinin yerinde olsam, olimpiyat oyunlarını şiddetle protesto ederdim. Olimpiyat halkalarının altına kadınlık simgesi artı işaretlerini koyardım...
Bu duyguya kapılmam için kadınlar arası yüzme yarışlarını izlemem yetti. Havuzdaki hanımların, kadınlıkla bir ilgisi kalmamış gibiydi. Kocaman omuzlar, küçücük kalçalar ve tahta gibi dümdüz göğüsler..." Hürriyet Gazetesi Yazarı İlker Yasin ise yine 2012 yılında kaleme aldığı bir yazısında Beşiktaş Teknik Direktörü'nün "Korkak ve bayanca" bir futbol anlayışı olduğunu dile getiriyor ve futbol dünyasını bu anlayışa karşı ses çıkarmaya davet ediyor.

'Sınırsız' mizah…

Bunların yanı sıra spor gazeteleri manşetlerinde "O….Çocukları"ndan tutun da "İBB ne Fener" gibi başlıklar görmek de mümkün. Ayrıca yine bir spor gazetesi olan AMK'nin ismi yöneticileri tarafından "mizah" anlayışı olarak savunulsa da kadınlar için mizahın sınırlarını aşan bir yerde duruyor.

Kadın ve çocuk TFF için ceza…

Türkiye Futbol Federasyonu'nun ceza uygulamasına göre takımlara "Seyircisiz oynama cezası" verildiğinde ceza alan takımların tribünlerine sadece kadınlar ve çocuklar alınıyor. TFF bu uygulama ile futbol sever kadınları bir ceza aracı olarak kullanıyor.

Spor dallarının, spor organizasyonlarının ve spordaki meslek ya da kavramların özünde "Erkeğe ait olduğu" yaklaşımından uzak durmak isteyenler içinse KASFAD 2015 Eylül ayında Spor Alanında Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Dil Rehberi yayınladı. Rehbere göre "erkek olmayla" özdeşleştirilen ve kadını görünmez kılan ifadelerin yerine toplumsal cinsiyete duyarlı ifadeler bulunuyor.

(fk)