JINHA

HABER MERKEZİ - Sürekli ve uzun süre oturmanın obezite ve tip 2 diyabet gibi kronik hastalıklara zemin hazırladığını belirten uzmanlar, fiziksel aktivitenin en az seviyede olduğu hareketsiz yaşam tarzından uzaklaşılması gerektiği uyarısında bulunuyor.

Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi (SABİF) Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı Doç. Dr. Defne Kaya, günümüzde en çok rastlanan sağlık sorunlarının hareketsiz hayat tarzıyla bağlantılı olduğunu belirterek, her yaşa uygun hareket olduğunu söyledi. Defne, "Sürekli ve uzun süre oturmak, obezite, tip 2 diyabet, kanser ve prematüre ölümlere neden olmaktadır. Ayrıca gün içinde uzun süre sabit pozisyonda oturma, vücudun kan şekeri ve kan basıncını düzenleyen metabolizmayı yavaşlatarak vücudu aşırı yağlandırır. Günümüz insanı uyanık olduğu zamanın 7 ila 10 saatini, televizyon veya bilgisayar karşısında, araba ya da toplu taşımada geçirmektedir, ev ödevi yaparken ve okurken geçirdiği zamanı da oturur ya da yatar pozisyonda harcamaktadır" dedi.

Ofiste her 30 dakikada bir yerinizden kalkın

Gününü oturarak geçiren 800 bin kişi üzerinde yapılan bir araştırma dikkat çeken Defne, araştırmaya göre bu kişilerde diyabetin yüzde 112, kalp-damar problemlerinin yüzde 147, kalp problemleri nedeniyle ölümün yüzde 90 ve başka nedenlerden ölüm riskinin ise yüzde 49 arttığını gösterdiğini ifade etti. Uzun süre oturarak çalışan kişilerin iş sonrası ve hafta sonu düzenli egzersiz yapmasının bu riskleri azaltabileceğini belirten Defne, "Haftada birkaç kez günlük 30-45 dakika egzersiz yapan bir kişi geri kalan tüm zamanını oturarak geçiriyorsa hala sedanter (fiziksel aktivitenin minimum seviyede olduğu, hareketsiz yaşam tarzı) sayılmaktadır. Sabit pozisyonda uzun süre çalışan kişilerin çalışma sırasında oturmaya her 30 dakikada bir '1-2 dakika' ara vermesi önerilmektedir" önerilerinde bulunda.

Haftada en az 150 dakika egzersiz yapılmalı

Haftada en az 150 dakikayı egzersiz/ fiziksel aktiviteye ayırmak kadar, gün içinde oturur ve yatar pozisyonda harcanan zamanın da azaltılması gerektiğini sözlerine ekleyen Defne, "Fiziksel ve kassal aktivite azaldığında, vücut şalterleri indirerek kalp damar sistemi hastalıklarına, kemik kaybına ve kas zayıflığına zemin hazırlamış olur. Özellikle çocukluk çağı obezitesini önlemek için çocukların gün içinde bir ya da iki saatten fazla sabit bir pozisyonda oturmasına izin verilmemelidir" dedi.

Her yaşa uygun aktivite mümkün

Defne, her yaşa uygun aktivitenin mümkün olduğunu belirterek çocuklar, erişkinler ve ileri yaştakiler için şu önerilerde bulundu:

Çocuklar için;

"* 'Ekran başı' zamanını kısıtlayın,

* TV ve bilgisayarsız yatak odaları oluşturun,

* Ekran başında olunmadığı saatlerde aktif olmaları için oyun ve/veya spora yönlendirin,

* Ev içindeki masayı toplamak, çöpleri atmak gibi hareket gerektiren işlerden sorumlu olsunlar,

* Scooter, top, paten, bisiklet gibi onları harekete teşvik edecek hediyeler tercih edin."

Erişkinler için;

"* Metro ve otobüste ayakta durun,

* Asansör yerine merdiven kullanmayı ve yürümeyi tercih edin,

* Her 30 dakikada bir ayakta '1-2 dakika' geçirin,

* Oturmak yerine ayakta yapabileceğiniz işleri tercih edin. Unutmayın Ernest Hemingway kitaplarını ayakta dururken yazmıştır. Siz de Hemingway gibi olabilirsiniz…

* Telefonla konuşurken ve e-postalarınızı okurken yürüyebilirsiniz,

* Mola verdiğinizde kahve ve çayı ayakta ya da yürüyerek için,

* TV izlemek yerine aktif hobiler edinin."

İleri yaş için;

"* TV karşısında oturmaya kısa aralar verin ve mümkün olduğunca ayaklarınızın üstünde olun,

* TV veya bilgisayar karşısında uzun zaman harcamayın,

* Telefonla görüşürken yürüyün ya da ayakta durun,

* Mümkün olduğunda merdiveni kullanın,

* Bahçe ile uğraşmak gibi aktif hobiler bulun,

* Yürüme ve dans gibi grupça yapılan aktivitelere katılın,

* Torunlarınızla oynayın. Sizden çok şey öğreneceklerdir,

* Yapabildiğiniz kadar ev işi yapın."

(mg)