Siyah Yaseminler: Sömürgecilik ve kadınlar üzerine

09:01

JINHA

HABER MERKEZİ - Cezayirli yazar Hawa Djabali'nin aşktan siyasal şiddete, cinsellikten sömürgeciliğe ve sömürgeciliğe karşı direnişe kadar pek çok zorlu konuyu ele aldığı romanı Siyah Yaseminler, çarpıcı bir kadın yorumu. Kitap ayrıca bugün Ortadoğu'da siyasal krizlerin kökeni olarak gösterilen siyasi İslam'ın yükselişi hakkında da ipucu veriyor.

Kendisini, "Kuzey Afrikalı, Arap bir Fransızca âşığı" olarak tanımlayan yazar Hawa Djabali'nin Siyah Yaseminler adlı romanı Güldünya Yayınları'ndan geçtiğimiz yıl yayımlandı. Kitabın içeriği kadar kapağıda dikkat çekici. İranlı ABD'de yaşayan sanatçı Asad Fauwell'in imzasını taşıyan resmin kullanıldığı kapak tasarımı Mine Özalp'a ait.

Kadın yazarların kitaplarına yer veren Güldünya'nın yayımlamasıyla kadınların sömürgeciliğe bakışına önemli bir soluk getiren kitap, 2001 yılında, Paris'te büyük bir mağazada bir bombanın bulunmasıyla başlıyor. Hawa Djabali'nin romanı aşktan siyasal şiddete, cinsellikten sömürgeciliğe ve sömürgeciliğe karşı direnişe kadar pek çok zorlu konuyu ele alıyor. Kitap ayrıca bugün Ortadoğu'da siyasal krizlerin kökeni olarak gösterilen siyasi İslam'ın yükselişi hakkında da ipucu veriyor.

Hawa bir röportajında muhabirin sorduğu "Romanınız Siyah Yaseminler'de siyasi İslam'ın yükselişinin izi sürülebiliyor. Bugünkü durum hakkında ne söylersiniz?" sorusuna doğu-batı eleştirisi ile şu cevabı veriyor: "Dinler, binlerce yıldır, kötü güçlerin aracı olmuştur. Bugün medya dinlerin yerini alıyor ve bu da her dönüşüm gibi sıkıntılı geçiyor. Farklı öneme haiz iki unsurla karşı karşıyayız: Öncelikle Arap dünyasında Arabistan kralının ayağını kaydırmaya niyetli, kendine havalı bir şekilde "İslam Devleti" adını veren (Filistin'e asla "Devlet" demeyen batı medyasının da kullandığı terimle) bir grubun Suudi Arabistan'la rekabete girip iktidarı ele geçirme arzusu. Ve sonra gerçek büyük sebep, ABD hükümetinin ve müttefiklerinin Arap dünyasının sınırlarını ekonomik sebeplerle yeniden çizmek için açık istekleri.

Bunun ardından ikincil ama belli bir ağırlığı olan sebepler gelir: bilgisinin derinlerinde, Arap kültürüyle ortak kültürel kökün güçlü olduğunu, Batı medeniyetinin Arap kültürünün kızı olduğunu bilen ve "Arap"la "Müslüman"ı birbirine karıştıran batılı kompleksin geçmişi silmek istemesi. Ve Filistin'in anakronik bir şekilde sömürgeleştirilmesi ile Doğu'nun tenine Batının tırnağının geçmesi, tüm bu arzuları bir araya getirir. Pratikte bunu Cezayir'de gördüm, köktendinciliği kuran ABD'nin özel servisleri oldu. Trajik bir oyunda Siyonizmi kullandıkları gibi İslamcı köktendinciliği kullanıyorlar. Gerçekte, "dinler çatışması", "medeniyetler çatışması" ya da "kültürler çatışması" falan yok, büyük maddi çıkarlar, bizi dümdüz duvara çarptıracak olan bir kapitalist sistem ve düşüncenin değil kronik korkunun (becerememekten, ölmekten, başkalarının gözünde var olmamaktan vb) yönlendirdiği insan larvaları ve kendilerine verilen rolü oynamaya çok uygun olan bid malzeme, yani maddi ve entelektüel yoksulluğun ele geçirmiş olduğu mutsuz kalabalıklar var. Ve her şey çok iyi örgütlenmiş."

Hawa Djabali kimdir?

Bir süre Assia D. takma ismiyle yazılar yazan Hawa Djabali, 1949 yılında Fransa Créteil'de dünyaya geldi. 12 yaşında gittiği Cezayir'de tiyatro eğitimi aldı. Cezayir III. Radyo Kanalı'nda çalıştı, tiyatro oyunları ve romanlar yazdı.

(fk)