JINHA

AMED - "Bu dünyaya kadın ruhu dokunmalı ya da dünya kadın ruhuyla dokunmalı…" Tanrıçanın teşisini kadın bilimi için döndürmeye başlayan kadınların hazırladığı Jineoloji'ye Giriş kitabı Aram Yayınları'ndan yayımlandı. Jineoloji Akademisi'nde kolektif düşünsel emeğin ortaya çıkardığı kitap, yeni başlayanlar için alfabe niteliğinde.

Kadın bilim (Jineoloji) tarih, sosyoloji, psikoloji ve tüm bilim disiplinlerini yeniden ele alarak yorumlamayı, kısacası tarihi eril okumalardan çıkarıp hakikat yörüngesine oturtmak için PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın önermesi olarak tartışılıyor. "Bir cinsiyetin ötesinde kapsamlı, ekonomik, sosyal ve siyasal boyutları olan anlamlar içeren…" kadını özgürlük bilincinde yeniden tanımak ve tanımlamak için en temel ihtiyaç olan Jineoloji'yi bilmeyenler için alfabe niteliğinde olan Jineoloji'ye Giriş kitabı Aram Yayınları'nda yayımlandı.

Neden Ortadoğu'da Jineoloji?

Jineoloji'ye Giriş kitabı tıpkı içeriğinde kadının devrimsel çağlarına referans yaptığı gibi kapağına da kadının ilk icatlarından olan teşiyi taşımış. Jineoloji Akademisi tarafından kolektif kadın düşünsel emeğinin ürün olarak ortaya çıkan kitabın girişinde tanım ve mekan bütünlüğüne vurgu yapılarak "Neden Ortadoğu'da?" sorusuna yanıt aranıyor.

'Neden Ortadoğu?' sorusunun yanıtı ise 'kaybedilenler, kaybedildiği yerde aranmalı' sözünün doğrulaması olarak ele alınıyor: "…Köklerimiz üzerinde aklımızı, ruhumuzu, duygu ve düşünce gücümüzü, insanlığımızı, kadınlığımızı yeniden yeşertiyoruz. Jineoloji düşüncesinin kadın eksenli yaşamlar kurmuş Ortadoğu'dan çıkması bu köklerle bağlantılı olsa gerek… Kadının tanrıça tahtına oturduğu ilk mekanlar da burası, tanrıçalık tahtından edildiği ilk mekanlar da. Kadının ana eksenli toplum-hukuk geliştirdiği yerler de buralar, ataerkilk sistem tarafından ilk vurulup yenildiği yerler de buralar."

Mitoloji, din felsefe ve bilimin bu gerçekliği ispatlayan verilerinin tek tek incelendiği kitap aynı zamanda eril düşünce sisteminin ürünü olan pozitif bilimlere de eleştirilerini radikal yöneltiyor.

Neden Jineoloji?

Kitap "Neden Jineoloji?" sorusuna 'pozitif bilimin sakatladığı parçalı disiplinlere' takılmadan yanıt yerine sorular yöneltiyor, yanıtları şu başlıklar altında tartışıyor: "Yaşamın sırrına ermek için, Özgür eş yaşamı doğru geliştirmek için, Kadın aydınlanmasını yaratmak için, Özgür toplum-özgür birey gerçekleşmesine ulaştıran bir bilgi kuram için, Sosyal bilimlerde devrim için, Kadın gerçeğine dayalı bir araştırma yöntemini geliştirmek için, 'En eski sömürgenin başkaldırısı'nı başarıya ulaştırmak için, Bir iktidar ideolojisi olan cinsiyetçiliğin karşı çıkışı olarak ve Yenilmez bir özsavunma için."

Bu dünyaya kadın ruhu dokunmalı…

Jineoloji'nin neden bir bilim olarak önerildiğini kitapta beklide en çarpıcı anlatan cümle ise "Bu dünyaya kadın ruhu dokunmalı ya da bu dünya kadın ruhuyla dokunmalı…" İlk çağlardan bu yana kadınlık serüvenin düşünsel ve duygusal süreçleriyle ele alındığı kitapta tanrıca kültü önemli bir veri olarak ele alınıyor ve kadın tarihinin başlangıç noktası olarak buradan yola çıkılıyor. Kadın tarihinin katmanlarla ele alındığı kitap kendi tarihine yolculuk ile başlıyor ve devamında farklı diller ve dinlerde kadınların ortak serüvenine odaklanıyor.

İlk cinsel kırılma..

Klasik erkek tarihine karşı kadın tarihi 9 katmanda şöyle anlatılıyor: Arkeolojik kazılarla 9 bin yıl öncesine yolculuk yapılan kitapla ilk üç katmanda; tanrıçalık çağı ve kadın devrimlerine öncülük eden Neolotik Çağa özel vurgu yapılıyor. Yine burada 'ilk cinsel kırılma ve karşı devrimin' nedenleri sorgulanıyor.

Lilith'in mirası

Dördüncü katmanda; 'İlk başkaldıran kadın' olarak Lilith'in farklı kültürlere yayılan mücadelesi ele alınıp, eril sisteme teslim olmayan bir kadın mirası olarak inceleniyor.

Ademin kaburgası

Beşinci katmanda; 'Kaburganın Hanımı' başlığı ile tek tanrılı dinlerde kadının konumu 'Adem'in kaburga kemiğinden yapıldığı belirtilen Havva ile ele alınıyor. Burada egemen erkek aklının tanrı emrinin dokunulmazlığına sığınarak, icat ettiği kadınlık ele alınıyor.

Altıncı katmanda; 'Erkek imalatı tanrıçalar' başlığında Yunan ve Babil mitolojilerinden erkek yaratımı tanrıçalar anlatılıyor. Burada en çarpıcı örnek ev ise Zeus ve Hera arasındaki ilişkiden yola çıkarak veriliyor.

Yedinci katmanda; 'Tanrıçanın direngen damarları-kraliçeler' başlığı ile tanrıçalık kültürü ve ana kadın toplumsal sistemi yenilse bile binlerce yıl bu kültürü sürdüren kadınlara Nefertti, Kleopatra, Puduhepa, Belkıs, Zenubya, Semiramis, Dido'nun serüvenleri ile odaklanılıyor.

Sekizinci katmanda; 'Hazreti kadın' başlığı ile tek tanrılı dinlerde kadın ele alınıyor ve kutsallaştırılarak yaşamdan koparılan kadın gerçekliği ele alınıyor. Burada Hz. Merye, Hz. Hatice ve Hz. Ayşe ile devam eden portrelere yer veriliyor.

Metaların kraliçesi

Dokuzuncu katmanda ise; 'Metaların kraliçesi' başlığı ile son 300 yıldır kapitalist modernite içinde kadına biçilen rol çözümleniyor. Avrupa aydınlanma çağı filozoflarının kadına dair söylemlerine de yer veriliyor.

Xwebûn olmak

Katmanlarla kadının tarihsel serüveninin kadın kalemiyle anlatıldığı kitapta buna karşı 'Jineoloji ile 'Xwebûn' (kendi) olmak' halleri varoluş biçim olarak ele alınıyor ve 'Jin'in bilimi: Jineoloji' bölümünde etimolojik olarak kadın biliminin neden gerekli olduğu inceleniyor.

Son-kesin-mutlak değil bir bilim olarak araştırma, inceleme, tartışma ile bir başlangıç önermesi niteliğinde olan Jineoloji'ye Giriş kitabının son bölümünde ise kadın biliminin eylem kılavuzu olarak inceleme alanları, "Etik-estetik, Ekonomi, Demografya, Ekoloji, Tarih, Sağlık, Eğitim ve Politika"ya dair araştırma sonuçları yer alıyor.

Teşi bu kez Jineoloji'yi örmek için dönüyor

Yüzlerce kitap okuması ile zengin bir kaynakça ile kitabı kolektif emekle hazırlayan kadınlar sonuç bölümünde ise şu cümleleri sarf ediyor; "Binlerce yıl önce nasıl ahlaki-politik toplum kadın etrafından örgütlendiyse, 21. yüzyılda da demokratik uygarlık; aydınlanan, örgütlenen ve özgürlük için amansız mücadele eden kadın etrafından örgütlenecektir. Kadın toplumsallaşmasını demokratik modernitenin temel güçleri ile ittifak içinde yeniden yaratacaktır. Bu yaratım için ana kadın hukukuyla toplumsal yaşamın birçok ilklerinin yaşandığı Ortadoğu'dakadın teşisi bu kez Jineoloji'yi örmek için dönüyor."

(fk)