JINHA

ANTALYA - Arslanköy Kadınlar Tiyatro Topluluğu'nun kurucusu Ümmiye Koçak, toplumsal önyargıları kırarak, bir köyde sadece kadınlardan oluşan bir tiyatro topluluğu kurdu, 11 tiyatro oyunu yazdı ve 500'den fazla temsil sahneledi.

Arslanköylü Kadınlar Tiyatro Topluluğu, köy yaşamından arta kalan zamanlarda, tiyatroya ilgi duyan kadınların bir araya gelerek oluşturduğu alternatif sanat örneklerinden biri. Kadınca tiyatro yapan topluluğun kurucularından Ümmiye Koçak'ın yaşamında bir o kadar alternatif ve toplumsal cinsiyet rollerine muhalif. Gaia Dergi'de bu sıra dışı kadının hayat hikayesini konu alan bir yazı yayınlandı. Ümmiye Koçak, 1957 Adana'nın Çelemli Köyü'nde 10 çocuklu bir ailenin altıncı çocuğu olarak dünyaya gelmiş. Kız çocuklarının okutulmadığı köyünde, okuma seferberliği başlatılınca her aileden bir kişinin okula gitmesi istenmiş ve kız kardeşi okula gitmek istemeyince Ümmiye Koçak okulun yolunu tutmuş.

İlkokuldan sonrasına devam etmemesine rağmen okuma yazmanın içine yerleştirdiği heyecanla küçük yaşlardan itibaren öykü yazan Ümmiye, ailesinin kendisine özgür bir ortam sunmasının okuryazar kimliğinin gelişmesinde payının büyük olduğunu söylüyor, bir de ilk okuduğu kitap Gorki'nin Ana'sı etkili olmuş kadınımızın bu günlere gelmesinde.

Evlendikten sonra Mersin'in Arslanköy köyünde ikâmet etmeye başlayan Ümmiye Koçak, burada kadınların toprakta çalışıp üretmesine karşılık erkeklerin kahvehâneden çıkmadığı hayatlara şahitlik etmiş uzun bir süre. Daha sonra 2001 yılında köylerine Tarsus'tan gelen bir tiyatro topluluğunu izlediğinde, tiyatroyu, yaşadıkları hayatın yanlışlığını erkeklerin yüzüne vurmak için bir araç olarak görmüş. Böylece kalemine kuvvet köydeki kadınların yaşamlarını farklı kimlikler altında yazmış da yazmış. Bununla da kalmayan kadınımız Arslanköy Kadınlar Tiyatro Topluluğunu kurmuş. Sadece kadınlardan oluşan bu topluluk yaklaşık 13 senedir çeşitli oyunları sahneliyor.

32 yıllık evli ve 3 çocuk annesi olan Ümmiye şimdiye kadar 11 tiyatro oyunu yazmış, 500 kere sahneye çıkmış ve oyunlarını Türkiye'de yaklaşık 30 bine yakın bir kitleye ulaştırmış. Genelde kadınların sorunlarını ve ataerkil toplum yapısına başkaldırışı kaleme alan Ümmiye, iklim değişikliği gibi çevresel konuları anlatan oyunlar da kaleme almış. Tiyatro ile sınırlı kalmayıp sinemaya da el atan güzelimiz, kadının kadına şiddetini bir yörük kızı olan Elif'in gözünden anlatan ve hiç erkek oyuncunun yer almadığı, gerçek hikâyeleri barındıran "Yün Bebek" filminin emekçisidir. Filmde oyuncu olarak da yer alan Ümmiye, filmin aynı zamanda senaristi ve yönetmeni.

Arslanköylü Kadınlar Tiyatro Topluluğu ve Mersin Sinema Derneği'nin ortak yapımı olan film, dünyada mini buzul yılı olarak anılan dönemde, Toroslar sırtlarında -20 derecelerde, 3,5 metre karda iklimin en zorlu şartlarına karşı, 2 yılda tamamlanmıştır. Film Anadolulu kadının gözünden, kadına uygulanan fiziksel ve sözlü şiddeti anlattı.

49. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde galası yapılan film, Ümmiye Koçak'a New York Avrasya Film Festivali'nde "Sinemada en iyi Avrasyalı Kadın Sanatçı" ödülünü kazandı.

(fk)