Gülşen Koçuk / JINHA

TRABZON - Trabzonlu kadınların en önemli uğraşları arasında yer alan Hasır işlemeciliği ve Kazaziye'nin üretimi, üç yıldır kolektif olarak sürdürülüyor. Emek Senin Derneği çatısı altında buluşan kadınlar, hem örgütlü olarak hak arayışını sürdürüyor hem de farklı fikirleri emeklerinde buluşturarak yeni ürünler açığa çıkarıyor.

Coğrafik olarak barındırdığı zenginliği ile ekonomisini de dönüştüren bir kent olan Trabzon'da kadınların da kendi ekonomik faaliyetlerini geliştirme çabası var. Ev emekçisi kadınların evlerde zamanını değerlendirdikleri ve maddi gelir sağladıkları faaliyetlerden birisi de Kazaziye ve Hasır işlemeciliği. Trabzonlu kadınların emeği ile yapılan ürünler, kadınlar için önemli bir gelir kaynağı. Trabzon Emek Sensin Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Güler İpek, Trabzon'da kadınlar için önemli bir gelir kaynağı olan kazaziye işlemeciliği ve el emeklerini nasıl değerlendirdiklerini, yaşadıkları sorunları anlattı.

'Ev eksenli çalışmayı anlatarak çalışmalara başladık'

Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi'nin (YAKA KOOP) Trabzon'da gerçekleştirdiği bir çalıştayın ardından örgütlenme kararı alarak derneklerini açtıklarını ifade eden Güler, 12 Aralık 2012 tarihinde derneklerini açtıklarını kaydetti. 3 yıldır çeşitli girişimlerle çalışmalarını sürdürdüklerini kaydeden Güler, çalışmaları kapsamında eski tekstil ürünlerini de değerlendirdiklerini ifade etti. Ayrıca dernek çalışmaları kapsamında elde gümüş işlemeciliği de yaptıklarını söyleyen Güler, çalışmalarına ise kadınlara "ev eksenli çalışmanın" ne olduğunu anlatarak başladıklarını kaydetti. "Kadınların kendi ekonomisine katkıda bulunması ve ekonomik özgürlüğünü gerçekleştirmesi çok önemli" diyen Güler, kadınların haklarının farkına varması için de ellerinden geleni yaptıklarını dile getirdi.

Kadınların sorunları alan araştırması ile açığa çıktı

Trabzon'da Trabzon hasırı ve kazaziye işlemeciliğinin yaygın olduğuna değinen Güler, bu kültürü devam ettirenlerin kadın olduğunu, ancak kadınların hiçbir güvencesi olmadığına işaret etti. Ayrıca kadınların emeklerinin çok altında pazarlama sürecine dahil olduklarına vurgu yapan Güler, "Alan araştırması ile bu sorunları araştırdık. Kadınların artık sigortalı olmak istediğini gördük. Bu anlamda kadınlara yapacağımız kampanyalar ile adlarını duyurmayı ve haklarını savunmaları gerektiğini aktardık. Örgütlenmeye karar verdik ve böylece derneğimizi kurmuş olduk" dedi.

'Trabzonlu kadınlar birlikte yeni ürünler ortaya çıkarıyor'

Kadınların henüz yeterli düzeyde bilinçli olmadığını belirten Güler, satışını gerçekleştirdikleri ürünlerin gelirlerinin sadece kadınların giderlerine yetebildiğini, bu nedenle derneğin bir geliri olmadığını söyledi. Güler, ekonomik sorunlarını farklı kooperatiflerle yaptıkları ortak çalışmalar ile gidermeye çalıştıklarını kaydederken, şunlara yer verdi: "Trabzon kadınları çok başarılıdır. Kendi ürettikleri bir üründen farklı ürünler üretip kendi aralarında paylaşıyorlar ve farklı birçok ürün çıkıyor ortaya. Benim kadınlara çağrım ev eksenli çalışan kadınlar olarak bir araya gelip bir şeyler yapmamızdır. Ürettiğimiz ürünlerin pazar payını araştırıp emeğimizin karşılını almak için çalışmalıyız. Bireysel olmuyor bu çalışma, örgütlü ve sistemli bir şekilde olması gerekiyor. Dışarıdan gelen insanlar için yapılan ürünlerin fazlalaşması ve değeri belirleme, üretilmesi için birlik olunması gerekiyor."

(ro/mg)