Bêrîtan Elyakut-Sarya Gözüoğlu/JINA

AMED - PKK'nin kurucularından Sakine Cansız'ın katledilmeden önce çekimlere başlanan ve katliamın ardından bir süre çekimleri durdurulan "Hêvî -Umut" belgeseli seyircisiyle buluştu. Kürt kadınların tarihsel mücadelesini ve Türkiye'nin gizli dosyalarını açan belgesel ile hafızaları bir kez daha tazeleyen belgeselin yönetmeni Yüksel Yavuz, "Sakine'yle başlayan ve Sakine'nin cenaze töreniyle devam bu belgeselde Sakine şahsında Kürt kadınların en büyük acılara 'ah' etmeden özgürlüğe koşan mücadelesine tanık olacaksınız" diyor.

PKK'nin öncü kadrolarından Sakine Cansız, Avukat Eren Keskin, Büyükşehir Belediyesi Eşbaşkanı Gültan Kışanak ve HDP Van Milletvekili Aysel Tuğluk'un yaşam öyküsünden yola çıkan Hêvî (Umut) geçtiğimiz günlerde Diyarbakır'da yapılan gala ile izleyicisiyle buluştu. Faili meçhul cinayetlerden, köy yakmalara, gözaltı işkencelerinden, zorunlu göçlere kadar Türkiye'nin gizli dosyalarını açan belgesel, izleyiciyi Kenan Evren döneminin en acımasız işkence sahnelerine götürüyor. Oldukça usta bir anlatımla ele alınan belgeselle kah ağlayan, kah gülen izleyici kendini bir anda filme konu olan devrimcilerin sohbetlerinde bulurken, bir anda ise işkencecilerin hücrelerinde yapayalnız buluyor.

Baskılar ilham oldu

Yüksel Yavuz tarafından yönetilen 99 dakikalık belgeselde, Türkiye ve Kürdistan'da PKK'li tutsakların başlattığı ölüm oruçları, Paris'te katledilen Sakine Cansız, Fidan Doğan ve Leyla Şaylemez'in cenaze törenlerine de yer verilirken, belgesel aynı zamanda Türkiye'nin tüm gerçeklerini bir kez daha faillerin yüzüne çarpıyor. Yönetmen Yüksel Yavuz ile belgesel üzerine konuştuk. Yüksel,"Kürt kadın siyasetçilere dönük baskıları görünce böylesi bir belge film çekmeye karar verdim" diyor.

'Kadın perspektifli bir film'

Çekimlere Sakine Cansız'ın yaşamını yitirmeden önce başladığını belirten yönetmen, Paris katliamının ardından olayın üzüntüsüyle çekimlere bir süre devam edemediğini söyledi. Sakine'nin ardından çekimlere o olmadan devam etmek zorunda kaldığını ifade eden Yüksel, "30 yıllık Kürdistan tarihi, tüm hak ihlallerine, failleri aslında belli olan cinayetlere, ölüm ve katliamlara karşı verilmiş ve bedeli çok ağır olan bir mücadeleler tarihidir. 'Hêvî' de bu tarihi ve mücadeleyi kadın perspektifinden anlatan bir film oldu. Kürt kadınının özgürlük mücadelesinde kat ettiği yolu ve bu mücadelenin kadına kazandırdığı yönleri anlatmak istedim. Bunu yaparken yıllardan beri siyasetin içinde olan, insan hakları aktivistleri ve gerilla mücadelesinde bulunmuş kadınları dahil etmek istedim" diye konuştu.

'Kürt kadın siyasetçileri dönük baskıları anlatmak istedim'

Seçtiği karakterlerin bilinçli bir tercih olduğunu dile getiren Yüksel, Sakine, Gültan, Eren ve Aysel'in ortak özelliklerinin yanı sıra hayatların belirli dönemlerinde yollarının kesişmiş olmasından kaynaklı filmde yer almaları gerektiğini ifade etti. Yüksel, belgeselin çekimine başladıkları süre zarfı içerisinde Sakine Cansız'ın katledildiğine dikkat çekerek, tam da anlatmak istediği, Kürt kadınlara yönelik saldırıları ele aldığı belgesel sırasında katliamın yaşanmasıyla, Kürt kadın siyasetçilere dönük şiddetin ne kadar yoğun yaşandığını bir kez daha göstermiş olduğunu söyledi.

'Tüm gerçekliğini tanıklarıyla vermeye çalıştım'

Belgeselin ana temasına dikkat çeken Yüksel, belgeselde büyük duyarlılıkların ve değer kalıplarının varlığına karşın, geleceği inşa etmeye çalışan Kürt kadınlarının mücadelesini anlatmaya çalıştığını ve tüm gerçekliğini tanıklarıyla vermeye çalıştığını söyledi. Yüksel, "Belgeselin ilk gösterimini Avrupa'da yaptım. Avrupa'da izleyenlerinin çoğu filmi izlediklerinde şaşırdılar. Çünkü Kürdistan'da böylesi güçlü bir kadın hareketinden habersiz yaşıyorlardı. Film çok büyük bir beğeniyle izlendi ve izleyenlerin çoğu Kürt kadınlarını tanımak istedi. Bu yönde araştırmaya girdi" dedi. Yönetmen son olarak belgeselin belirli dönemlerde Türkiye, Kürdistan ve Avrupa'da gösterime gireceğini söyledi.

(zd/fk)