JINHA

ANKARA - İngiltere ve Türkiye'de insan hakları üzerinde çalışma yürüten hukukçular tarafından Cezasızlıkla Mücadele Birimi kuruldu. İngiltere merkezli olan çalışma kadınların ve kız çocuklarının cinsiyetleri nedeniyle uğradıkları insan hakları ihlallerine karşı mücadele yürütüyor.

İngiltere merkezli olmak üzere İngiltere ve Türkiye'de insan hakları üzerine çalışan hukukçular Cezasızlıkla Mücadele Birimi (Accountability Unit) adıyla kadınların ve kız çocuklarının cinsiyetlerinden kaynaklı yaşadıkları hak ihlalleriyle mücadele etmek için bir araya geldi. İnsan hakları ihlallerinin çok kapsamlı olduğunu belirten organizasyon mağdur ve yakınlarının kimi zaman yaşadıkları ihlalden haberdar olmadığını vurguluyor. Yaşanılan hak ihlallerini uluslararası ve bölgesel organizasyonlara raporlayan organizasyon, iç hukuk ve dış hukuk yollarının tümünü kullanarak acil eylem çağrılarında bulunuyor.

Ayrımcılığa maruz kalanların adalete erişmesini hedefliyor

2016 yılının başlarında İngiltere ve Türkiye'de bir grup insan hakları savunucuları tarafından Cezasızlıkla Mücadele Birimi Kuruldu. İngiltere merkezli kurulan organizasyon, cinsel saldırı ve cinsiyete dayalı ayrımcılık konularında mücadele etmek ve mağdurların adalete erişmelerinin önünü açmayı hedefliyor. Savaştan kaçan ya da kendini bir operasyonun içinde, sokağa çıkma yasağının ortasında bulan ve savunmasız kalan kadınlara karşı işlenen suçların genelde göz ardı edildiğini ve bu suçların savaşın bir parçası gibi görüldüğüne dikkat çeken organizasyon, özellikle savaş, çatışma ve polis operasyonları sırasında işlenen, genellikle "olağan" gözüken ihlaller üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırıyor.

'Mağdur ya da ailesi kimi zaman sahip olduğu haklardan haberdar olmuyor'

"Mağdurun kendisi ya da ailesi kimi zaman sahip olduğu insan haklarından haberdar olmuyor, kimi zaman hukuki sürecin nasıl işlediğini bilmiyor, sonuç olarak da adaletin temin edilebileceğine dair inançları olmuyor. Kimi zaman da hak aramaya çekinmelerine sebep olan bir durum içinde oluyorlar" diyen organizasyonun amacı cinsiyetleri sebebi ile hak ihlaline uğramış kişiler adına uluslararası organizasyonlara çağrılarda bulunmak, mahkemelere başvurular yapmak, insan hakları komitelerine raporlar sunmak ve adalet mekanizmalarının işlerliğini sağlamak. Organizasyon bir yandan adalet mekanizmalarını sağlamaya çalışırken diğer yandan da Türkiye'deki ilgili bakanlıklarla iletişime geçerek hem kanuni çerçeve açısından hem de uygulamada gerekli adımların atılması ve suçluların bir an önce cezalandırılması konusunda işbirliği kurmaya çalışıyor.

İç hukuk ve dış hukuk yollarının tümü kullanılıyor

Cinsiyete dayalı insan hakkı ihlalleri içine çok fazla konu girdiğini belirten organizasyon; "İşkence, tecavüz, erken yaşta evlilik, fuhuşa sürükleme, insan ticareti (çocukların para karşılığı evlendirilmesi ya da mülteci çocukların sahipsiz kalmasın diye verilmeleri/evlendirilmeleri de dahil), sorgu sırasında cinsel taciz, tecavüzle, çocuğuna zarar vermekle, aileye açıklamakla tehdit etme, mülteci kamplarında kadınların yardımlarının kesilmesi, sınır dışı edilme tehdidi sebebiyle maruz kaldıkları ihlalleri şikayet edememe, çocukların kamplarda istismarı. Örnekler çok maalesef. İlk aşamada en önemlisi hukuki danışmanlık sağlayarak mağdurlar için adalete erişimin önünü açabilmek, mağdurları ve aileleri hakları konusunda bilinçlendirmek ve hukuki sürecin ne gibi fayda sağlayabileceğini anlatıp ikna etmek." Diyor. Yaşanılan hak ihlallerini uluslar arası ve bölgesel organizasyonlara raporlayan organizasyon, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Raportörlerine acil eylem çağrılarında bulunarak iç hukuk ve dış hukuk yollarının tümünü kullanıyor.

Acil eylem çağrılarında bulunuyor

Kendilerine ulaşan mağdurların acil olarak yaşam haklarını tehlikeye atan ya da devam eden işkence, sınır dışı edilme gibi riskler durumunda Birleşmiş Milletler Raportörlerine acil eylem çağrısında bulunan organizasyon, ellerinde mağdur ile ilgili resmi ifade, dava dosyası ya da avukatların aktardığı bilgiler olması durumunda da BM'den 3-4 gün içinde cevap aldıklarını belirtiyor. Normal durumlarda AİHM'e başvuru yapılması için iç hukuk yollarının tüketilmesi gerektiğini belirten organizasyon, bir kadının ırkı dolayısıyla ya da sığınmacı olması durumundan kaynaklı olarak adalete erişme yolları kısıtlanıyorsa iç hukuk yolları tükenmeden AİHM'e gidebiliyor.

Organizasyona başvurmak ve destek almak isteyen mağdur ve yakınlarının petitions@accountabilityunit.org adresinden iletişime geçmeleri mümkün.

(de-he/fk)