Habibe Eren/JINHA

ANKARA - Özel İstihdam Büroları'na "işçi kiralama" yasasını değerlendiren KESK Kadın Sekreteri Gülistan Atasoy, esnek ve güvencesiz çalışma koşullarının en çok kadınları etkileyeceğini söyleyerek kadın emeğinin 'kaldıraç' olarak kullanılacağını belirtti.

Özel İstihdam Büroları’na (ÖİB) “işçi kiralama” yetkisinin tanınmasına ilişkin yasa geçen günlerde Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu yasayla ÖİB’ler ile iş güvencesi ortadan kalkarken, işçilerin kazanılmış hakları da gasp edilecek. Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan KESK Kadın Sekreteri Gülistan Atasoy, özel istihdam bürolarının aslında 2003'ten beri yassal mevzuatın içinde olduğunu kaydetti. Dönem dönem iktidarın uluslararası istihdam stratejilerinde yer alan istihdam programını geliştirmesi için çeşitli torba yasalarla birlikte yasal hazırlıklar yaptığını belirten Gülistan, “Fakat her defasında içinde barındırdığı kölelik, koşullarını dayatan ve insan haklarına aykırı bir çalışma sistemi getirildiği için defalarca reddedilmişti" dedi. Kamuoyunda bunun en yankı uyandırdığı sürecin 2009 süreci olduğunu hatırlatan Gülistan, dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından bu yasanın reddedilerek yasalaşmasının engellendiğini de paylaştı.

Aracılıktan kiralamaya

AKP iktidarının tamamen tüm çalışma yaşamanı var olan dikta sistemiyle yürüttüğünü vurgulayan Gülistan, AKP'nin 1 Kasım seçimlerinden sonra yeni bir yasayla meclisten bu torba yasayı geçirdiğini kaydetti. Gülistan, "Özel istihdam bürolarının geçmişten bu yana farkı ne diye baktığımızda daha önce aracı hizmeti olarak görev alırken, şu anda tamamen işçiyi kiralayan kurumlar olarak karşımıza çıkıyor" diye de belirtti.

'Kadınlar daha fazla sömürüye maruz kalacak'

Yasanın amacını, “Neo- liberal politikalara uygun olarak esnek ve güvencesiz çalışma sisteminin bir istihdam ayağı olarak görebiliriz" diye açıklayan Gülistan, geçici iş sözleşmesinin sürekli ve yaygın hale getirilmeye çalışıldığına dikkat çekti. Geçici iş sözleşmesi ile hükümetin bir taşla iki kazanım elde etmek istediğini kaydeden Gülistan, bu yolla çalışanların güvencesiz koşullarda, sendikasız ve düşük ücretle daha ağır koşullarda çalıştırılacağını vurguladı. İktidarın manipülasyonla işsizliği daha düşük oranda göstermeye çalıştığını, bunun da en çok vitrin olarak kullandığını gerekçe olarak belirten Gülistan, "Var olan işsizliği azaltacağı, kadın istihdamının artıracağı şekliyle bir yanılgıya sürüklenmek istiyor toplum. Bunun böyle olmadığını bugün dünya ve Türkiye örneklerinde görebiliriz, çünkü esnek ve güvencesiz çalışma aslında kadınların istihdamdaki rolünü artırmıyor. Tam tersi daha fazla sömürüye ve daha çok kamusal hizmetin dışına itilmesine neden olur" diye konuştu.

'Kadın emeği kaldıraç olarak kullanılacak'

Esnek ve güvencesiz çalışma koşullarının en çok kadınları etkileyeceğini söyleyen Gülistan, böyle çalışmanın yaygınlaşması için de kadın emeğinin kaldıraç olarak kullanılacağını belirtti. Torba yasada dillendirilen asıl hedefin daha çok 'doğurganlık' üzerinden sermayeye ucuz iş gücü kazandırmak olduğunu kaydeden Gülistan, annelik bahanesiyle kadınların ucuz istihdamla var olan çalışma gücüne dahil edileceğine dikkat çekti.

Yasa kadınların istihdam edildiği alanları etkiliyor

Bu yasanın en çok mevsimlik tarım işçiliği ve ev hizmetlerinde çalışan kadınları etkileyeceğini ifade eden Gülistan, şöyle devam etti: "Bunlar da daha çok kadınların istihdam edildiği alanlar. Bu işlerde geçici ve güvencesiz daha çok kadının çalıştırılacağı ve daha çok kadın emeğinin sömürüleceği anlamına geliyor. Yönetmelik çok yeni bir şey içermiyor genel olarak baktığımızda ve kadınlar lehine de işçiler lehine de bir düzenleme yok.”

'Buna karşı geliştirilecek reflekslerde ortadan kaldırılıyor'

Yasanın Türkiye'de var olan siyasal süreçle yakından bağlantılı şeyler içerdiğini belirten Gülistan, "Darbe girişimi fırsatçılığıyla Türkiye'deki emekçileri ve muhalefeti daha fazla susturmak ve baskı politikalarını artırmak. Tabii bu vesileyle bir yandan da uzun yıllardır istedikleri iş güvencesini ortadan kaldırmak. Toplumda yaratmak istedikleri suskunlukla buna karşı geliştirebilecekleri refleksleri de bir yandan azaltıyorlar" ifadelerini kullandı.

'Yasa kamuda da uygulanabilir'

Yasanın sadece özel sektörde uygulanacağının söylendiğini; ancak kamuda da genel bir güvencesizlik politikası uygulandığını ve bu süreçte kamu çalışanlarını da bundan yoksun bırakılacağını belirten Gülistan, "O yüzden uzun vadede bu uygulamanın kamu emekçilerini de kapsayacağını biliyoruz. Bugün buna karşı duruş çok iyi ve örgütlü olursa bu oranda bu durum engellenecektir. Fakat var olan bu cılız refleksler bu yasanın genişlemesi riskini artırıyor" dedi.

(sy)