Habibe Eren- Sarya Gözüoğlu/JINHA

ANKARA - Atık kağıt işçiliği yapan Meral Doğan, kadın olarak hem erkeklerle hem de yaşamla mücadele ediyor. Meral'in mücadelesi yalnızca bununla sınırlı değil, onu işinden etmeye çalışan devletin atık toplayan işçilere yönelik son uygulamasını da eleştirerek, "Devlet ilk önce şehrine baksın. Bu işi aç olanlara yasaklamasın tok olanlara yasaklasın" diyor.

Sokaklardan katı atık toplayanların sayısı artınca Çevre ve Şehircilik Bakanlığı işçilerden geri dönüştürülmek üzere kağıt alan firmalara tebligat ve denetim memurları yolladı. Yasal düzenleme ile firmalar, sokakta kâğıt toplayan atık kâğıt işçilerinden atık alması durumunda 140 bin TL ceza ödeyecek. Kağıt toplayan kişiye de geri dönüşüm şirketine kağıdı sattığının tespit edilmesi halinde 2O bin TL'ye kadar varan cezalar kesilecek. Ankara İncesu'da yıllardır bu işi yapan Meral Doğan devletin kağıt toplayıcılarına yönelik uygulamasından oldukça şikayetçi.

Kedisi ve 12 yaşındaki oğluyla kağıt topluyor

Meral Doğan 36 yaşında ve 14 yaşından beri kağıt toplayıcılığı yapıyor. Uygulamanın haksızlık olduğunu belirten Meral, "Ne ile kazanacağız. Aç mı kalalım" diye soruyor. Toplumsal algıları yıkarak erkeklerin yoğun olarak çalıştığı bir alanda hem eril zihniyetle hem de kötü koşullarla mücadele eden Meral, 12 yaşındaki oğlu, eşi ve iş yaparken yanlarında getirdikleri 'fistan' isimli kedileriyle sokakları boydan boya dolaşarak geçimini sağlıyor.

'İşe başlarken çuvalla topluyordum şimdi küçük bir arabam oldu'

İlk dönemde kağıt toplarken ve arabayı iterken zorlandığını fakat zamanla duruma alıştığını ve pratikleştiğini kaydeden Meral, "Bu işi önceden yapan sadece erkeklerdi. Kadın olsa bile tek tük vardı. İşsiz olan herkes bu işi yapıyordu. Her sokak başında kağıt toplayan bir kişi vardı" diyor. Bu işi yapmaya başladığımda ilk önce arabasının olmadığını, atıkları çuvalla topladığını belirten Meral, "Zamanla küçük yarım bir arabam oldu. İyi de kötü de kazansam devam ettim çalışmaya" diye anlatıyor.

'İlk işe başladığımda erkekler baskı uyguluyordu'

Kadın olarak Türkiye koşullarında bu işi yapmanın zor olduğunu ve ilk işe başladığında erkeklerin baskısıyla karşılaştığını dile getiren Meral, "Çalıştığım yerdeki erkekler işe ilk başladığımda 'Burası benim burayı ben alıyorum' diyordu. Ama şimdi diyemiyorlar. Ben mücadele ederek bu işi bırakmadım devam ettim onlarda alıştı bu duruma" diyor. Geri dönüşüm işinin aslında çok önemli olduğunu vurgulayan Meral, insanların bu işi yaptıkları için ön yargıyla yaklaştıklarını belirterek, bir de devletin işlerini elinden almaya çalışmasına tepki gösteriyor. Meral, "Ben çocukluğumdan beri bu işi yapıyorum. Buna da devlet engel olurlarsa ne yapalım. O zaman maaşımızı alalım hem de sigortamız yapılsın. Devlet ilk önce şehrine baksın. Bu işi aç olanlara yasaklamasın tok olanlara yasaklasın. Devlet kendisi gibi olmayanlara yapması gereken hiç bir sosyal yardımı yapmıyor" şeklinde konuşuyor.

'Kadınlar ekmeğini taştan çıkarır'

"Hayatın zorluklarıyla da karşılaştım güzellikleriyle de. Eve çoğu zaman yorgun gidiyorum ama çalıştığım için kendi ayaklarımın üzerinde durduğum için mutluyum" diyen Meral kadınlara da çağrı yapıyor: "Mücadelenizi kaybetmeyin. Bugün etrafımıza baktığımızda fırından simitçiye kadar çalışan bir sürü kadın var. Evde yaptıklarını, el işlerini satan kadınlar kimseye boyun eğmiyor ve boş oturmuyor. Kadınlar istedikleri takdirde ekmeğini taştan çıkarır."

(gc)