Piroz Zırığ / JINHA

DİLOK - Okul masraflarını çıkarabilmek için fıstık kırarak para kazanan çocuk işçiler, Türkiye'nin eğitim sisteminde ki skandal tabloyu bir kez daha gözler önüne seriyor. Çuvalı 25 kilo olan fıstıkları 8 liradan kıran iki kız kardeşin fıstık kırmaktan çatlayan elleri kalemlerin gölgesinde kalıyor.

Türkiye'de ki eğitim sisteminin çarpıklığını ve içler acısı durumunu görebilmek ve kavramak için bir öğretim görevlisinden ya da konuyla ilgili olarak eğitmenlerden görüş almaya gerek yok. Sokaklarda ayakkabı boyacılığı yapanından mendil satanına, cam sileninden sakız satanına kadar Türkiye'de çocuk olmanın ne demek olduğu herkesin gördüğü fakat dokunamadığı bir sorun olarak yer alıyor. Bir de buna eğitim sisteminin çarpıklığı da eklenince çocukluk kitaplarda bir masal bir hikaye olarak kalıyor. Avrupa'da ki eğitim sistemlerinin çoğunda öğrencilere destek amaçlı karşılıksız burs verilirken Türkiye'de ise burs alabilmek için önüne şartlar konuluyor. Anne ve babadan birinin yaşamını yitirmiş olması, evin kirada olması, ailenin üzerine mal-mülk olmaması vs şeklinde sıralanan listeden uygun olanını bulup işaretlemek de burs alabilmek için yeterli sayılmıyor. Torpil önünü torpilin kestiği birçok kurumda olduğu eğitimde de aynı şeyler geçerli. Leyla (12) ve Fatma (14) kardeşler, okul masraflarını çıkarabilmek için yazları ceviz kışları ise fıstık kırıyor. Bir çuvalı 25 lira olan fıstıkları 8 liraya kıran kız kardeşlerinse küçücük elleri fıstık kırmaktan çatlamış durumda.

Evlerinin damında ablası ile fıstık kıran ve soğuktan elleri çatlayan Leyla Sökmen (12), 5 senedir her gün fıstık kırdığını belirtti. Leyla, kışın fıstık yazın ceviz kıran Leyla ablasına her gün okulda geldikten sonra yardım ettiğini söyleyerek, "5 senedir fıstık kırıyorum, yazında ceviz kırıyoruz, bazı günler fıstık olmuyor ama her gün kırıyoruz. Çuvalını 8 liraya kırıyoruz, çuvalı 25 kilo. Okula gidiyorum gelince de ablamla birlikte fıstık kırıyoruz, ben ona yardım ediyorum " dedi. 5 sınıf öğrencisi olan Leyla okul harçlığını çıkartmak ve kırtasiye ihtiyaçlarını gidermek için fıstık kırdığını şu sözlerle dile getirdi. Leyla, " 5 sınıfa gidiyorum fıstıkları okul harçlığımı kazanmak ve kendime defter kalem almak için kırıyorum" dedi.

'Bir gramı bile eksik olduğu zaman adam paramızdan kesiyor'

Fatma Sökmen(14)'de Antepli kadınlar gibi her sabah oda fıstık kırmaya başlıyor akşama kadar kışın ortasına evin damında yağışlı günlerde ise bazen sobanın yanında. Fatma okula gitmiyor, 6 senedir fıstık kırıyor. Kırdıkları kilolarca fıstıktan hiç yemediklerini söyledi. Fatma, "Fıstıklar tartılıyor, kabuklu olan ayrı kabuksuz olan ayrı kırık olan ayrı tartılıyor. Fıstığın kilosu pahalı, gramı bile eksik olduğu zaman adam paramızdan kesiyor. Ve çok eksik çıkarsa bir daha bize fıstık vermiyor onun için yemiyoruz" dedi. Leyla ise fıstık yememesinin nedenini şöyle açıklıyor, "Fıstığı veren adam onu haram kılmış haram olduğu için yemiyoruz."

(dk)