Güler Can/Asya Tekin/JINHA

GİRESUN - Karadeniz'in fındıklarıyla bilinen kenti Giresun'da kadınların en büyük sorunu emeklerinin karşılığını alamamak, işsizlik ve güvencesiz çalışma. Bahçelerinde ektikleri fındıkları ekip toplayan kadınlar, hem ev işlerinde çalışıyor hem çocuklarını büyütüyor hem de tarlalarda çalışıyor. Giresun Kadın Platformu üyesi Emine Beyazer, kentteki kadın sorununun da Türkiye'deki ya da dünyadaki kadın sorunundan farklı olmadığını vurgulayarak, buna karşı mücadele ettiklerini söyledi.

Karadeniz'in doğusunda dağ ve deniz arasında kurulu, sahilinde balıkçı teknelerinin beklediği, martıların uçuştuğu, arnavut kaldırımlarının denize çıktığı yokuşlu sokaklarıyla büyüleyici bir doğaya sahip olan Giresun'da kadınlar, Türkiye'nin tüm kentlerinde olduğu gibi büyük zorluklarla yaşama tutunuyor. Yüzlerinde sürekli bir tebessümle misafirlerini karşılayan yaşlı kadınlar da, genç kadınlar da işsizlikten şikayetçi. Kentte kadınlar genel olarak fındık işçiliği yapıyor. Her aile kendi evinin önünde fındık bahçeleri kurduğu için evler birbirinden uzakta. Kentte Seka, Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK) ve Sunta Fabrikası'nın kapatıldığını ve bu nedenle işsizliğin arttığını belirten kadınlar, geçen yıl da fındıklar yandığı için zor günler geçirdiklerini anlattı.

'Karadeniz'de kadınlar hep çalışır'

Evinin önünde fındık ekip toplayarak geçimini sağlayan 68 yaşındaki Münevver Geçer, ilerleyen yaşına rağmen hem evde hem de fındık bahçesinde çalışıyor. "Karadenizin kadınları hep çalışıyor" diyen Münevver, "Fındık şimdi patosla ayıklanıyor. Eskiden el ile ayıklanırdı ve çok zor oluyordu. Şimdilerde çok zenginler işçi alır ve işçiler genellikle Diyarbakır ve Adıyaman'dan gelirler. Fındıktan bu yıl ürün alıp almayacağımız 20 Mayıs'tan sonra belli olacak" diye belirtti. Geçmiş yıllarda kadınların geçimlerini sağlamak için sebze ekim işlerinde çalıştığını kaydeden Münevver, genelde sigortasız çalışıldığını ifade etti. Münevver, Karadeniz'de genelde erkeklerin ise çalışmadığını söyledi.

'Devlet fabrikaları kapattı'

Geçen yıl fındıktan istedikleri ürünü alamadıklarını söyleyen Münevver, "Fındıktan istediğimiz ürünü alamadık. 3 liraya fındık sattık. Zaten ne oluyorsa genelde fakirlere oluyor. Zengin olanlar fındıkları ayıklayıp bir kenara koyuyor ve fiyat yükselince satıyor ama ihtiyacı olanlar ucuza satmak zorunda kalıyor" şeklinde konuştu. Devletin de fındık üreticisini desteklemediğine dikkat çeken Münevver, "Önceden Fiskobirlik vardı alıyordu ama kapattılar. Devlet desteklemiyor, tüccar ne verirse ona vermek zorundasın. Giresun'da çalışabileceğimiz bir fabrika yok. Fındık fabrikası var o da yılda 3-4 ay çalışılıyor. Bir SEKA vardı devlet kapattı" diye konuştu.

'Kadınlar güvencesiz işlerde çalışıyor'

Cevriye Beşikçi de Giresun'da kadınların yaşadıkları sorunları anlatarak, kadınların genel olarak tarım ve hayvancılık işlerinde çalıştığını söyledi. Fındığın zorluklarını anlatan Cevriye, "Çuvallara doldurup taşıyorsun, patosa verip daha sonra seriyorsun. Yağmur yağınca da kaldırıp tekrar kuruyorsun" dedi. Fındıkları yerde topladıkları için kadınların fiziksel olarak rahatsızlıklar yaşadığını söyleyen Cevriye, "Kadınlar ev işlerini de yapıyor. Erkekler işten sonra kahveye giderler" diye konuştu. Giresun'da kadınların en önemli sorunlarından birinin de sigortasız çalışma olduğunu dile getiren Cevriye, genç kadınların genellikle çocuk baktığını, ev işlerine çalışmaya gittiğini dile getirdi. Kadınların sosyal güvencesiz çalıştıklarının altını çizen Cevriye, iş sahalarının açılmasını istedi.

'Kadının emeği görülmüyor'

Giresun Kadın Platformu'ndan ve Eğitim Sen üyesi Emine Beyazer, 4 yıl önce kadın sorunlarına duyarlı kadınların bir araya gelerek, Giresun Kadın Platformu'nu kurduklarını söyledi. Genelde kadın sorunları özelde de Giresun'daki kadın sorunlarına dikkat çekmek ve duyarlılık yaratmak amacıyla platformu kurduklarını dile getiren Emine, mahallelerdeki kadınlara ulaşmaya çalıştıklarını, kadınların kadın sorununa karşı duyarlılığını artırmaya çalıştıklarını ifade etti. Giresun'daki kadın sorununun da Türkiye'deki ya da dünyadaki kadın sorunundan farklı olmadığını vurgulayan Emine, burada da erkek egemen sistemden kaynaklanan kadın sorunları olduğunu dile getirdi. Emine, "Esnek, güvencesiz çalıştırma sorunundan kadınlar daha fazla etkileniyor. Kadın bilincinin yok edilmeye çalışılmasına karşı mücadele ediyoruz. Kadınların evdeki işi, tarladaki işi işgücü olarak görülmüyor. Kamuda çalışan kadınlar eve itilmeye çalışılıyor. En önemli sorunlar ekonomik sorunlar. Biz de bunlara karşı kadınların mücadele ruhunu kaybetmemesi için çalışıyoruz" dedi.

(mg)