Şehriban Aslan / JINHA

WAN - Van YAKA-KOOP ev eksenli çalışan kadınların emeklerinin görünür kılınması amacıyla Türkiye'nin her bölgesinden kadın örgütlerinin katılımıyla çalıştay düzenliyor. Çalıştay sonucunda ev eksenli çalışan kadınların görünür kılınması amacıyla platform kurulacak.

Van Yaşam Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi (YAKA-KOOP), ev eksenli çalışan kadınların emeklerinin sömürülmesine karşı proje başlattı. Projenin birinci bölümünde ev eksenli çalışan kadınların ilkeleri ve planları belirlenirken, ikinci bölümünde ise kamuoyuyla tartışılarak kadınların emeklerinin daha iyi görünmesini sağlamak yer alıyor. Projede Türkiye'nin 7 bölgesinden 30 kadın katılım sağlayacak. Her bölgeden dört kadın örgütünün katılımıyla 25-26-27 Nisan tarihlerinde gerçekleştirilecek olan platformda kadın emeğinin nasıl daha görünür hale getirileceği tartışılacak. Amaçlarının örgütlenen taşeronlaşmayı ortadan kaldırmak olduğuna değinen YAKA-KOOP Aktivisti Gülmay Gümüşhan, "Ev eksenli çalışan kadınlarımızın en büyük sorunu görünürlülüklerin olmamasıdır. Biz de bu görünürlülüğü sağlamak için harekete geçtik ve kamuoyuyla çözüm amaçlı toplantılar yaptık" ifadelerini kullandı.

'Amacımız kadınları örgütlemek'

Ev eksenli kadınların örgütlenmesi için 2002 yılından beri çalışmalarda bulunduklarını söyleyen Gülmay, "Kurumumuzun tek başına yürüttüğü bir çalışma değil. Ev eksenli kadın çalışması dediğimiz zaman, herkesin aklına kadınların sadece ev işi yapması geliyor. Hâlbuki yaptığımız projede böyle bir şey yok. Kadınların evlerinde yaptıkları el emeğinin sömürülmesinin önüne geçmeyi sağlamaktır amacımız" dedi. Van, Adana, Iğdır ve Trabzon gibi birçok kentte atölye çalışmalarının da olduğuna işaret eden Gülmay, "Ev eksenli kadınlarımızın en büyük sorunu görünürlülüklerin olmamasıdır. Biz de bu görünürlülüğü sağlamak için harekete geçtik ve kamuoyuyla çözüm amaçlı toplantılar yaptık. Amacımız kadınların örgütlenmesini sağlamaktır" ifadelerine yer verdi.

'Artık ev eksenli kadınlar tanınıyor'

Kadınların verdiği emeği görünür kılmak için son yıllarda bir projeye başladıklarını ve zamanla projeye yönelik ilginin de arttığını dile getiren Gülmay, her şeyden önce kadınların haklarını koruması için bilinç ve örgütlülük oluşturmaya çalıştıklarına değindi. Proje kapsamında gerçekleştirilecek platforma 7 bölgeden 30 kadının dahil olacağını söyleyen Gülmay, "Her bölgeden dört örgütle platform kurma kararı aldık. Bu platformun amacı ev eksenli kadınların bir araya gelmesi ve onları görünür kılarak emeklerinin karşılığını almalarını sağlamak. İlk dönemlerde ev eksenli kadın çalışmasının ne olduğunu kimse pek bilmezdi. Fakat şu an yasalarda ev eksenli çalışan kadınlar işçi olarak görülmektedir" diye belirtti.

'Örgütlenen taşeronları ortadan kaldırmayı hedefliyoruz'

Gülmay, ev eksenli kadın çalışmalarının bölgeden bölgeye farklılık gösterdiğini ifade ederken, Gülmay, "Örneğin Trabzon'da hasıraltın işlemeciliği yapılırken, Urfa'da kadav üzerine, Van'da da kilim üzerinde çalışmalar yapılıyor. Hatta kilim ve heybe üzerine raporlar hazırladık. Yani evde anne ve kız çocuklarının yaptıkları kilimler taşeron aracılığıyla çok pahalı satılmakta ve orda kadının eline çok cüzi bir para geçmekte. Bunun sonucunda kadın kendini evde çalışıyor olarak görmüyor, sadece evde yaptığı sıradan bir iş olarak görüyor. Devlet de o şekil bakıyor" diyerek, projenin bir diğer amacının da örgütlenen taşeronların ortadan kaldırılması olduğuna dikkat çekti.

'Kurultayımızı üç bölümde sonuçlandırmayı hedefliyoruz'

Birinci kurultayı daha önce gerçekleştirdiklerini söyleyen Gülmay, ilk kurultayda ev eksenli kadın çalışmalarının ilkelerini ve planlarını belirlediklerini anlattı. İkinci kurultayda ise daha çok kamuoyuyla görüşüleceğine değinen Gülmay, "Bu kurultayımızı üç bölümde sonuçlandırmayı hedefliyoruz. Üçüncü bölümde de platform kurulduktan sonra kadınların sorunlarıyla ilgili bir rapor hazırlayarak ilgili yerlere sunacağız. Şu anda hem grup olarak hem de örgüt olarak gelen var. Karma örgütlerden oluşan kadın kurumları da yer alıyor. Bana göre projenin en güzel yanı Doğu'ya ve Van'a olan ön yargıları kırmak. Van'a gelen kadınların ön yargılarının kırıldığını görüyoruz" dedi.

(ng/gk/fk)