Bêrîtan Elyakut-Duygu Erol/JINHA

AMED - KJA Ekonomi Komisyonundan Sema Koç, "Kadınların felsefesi açsından temel ihtiyaçlara dayanan bir ekonomi yapılanması önemlidir. Bu yüzden bu özyönetimin ekonomisini ekolojik ve kadın özgürlükçü olmasını birlikte değerlendirmemiz gerekiyor" dedi.

İlk toplumsallığın, neolitik tarım köy devriminin gerçekleştiği Kürdistan, bugün açlık ve yoksulluktan dünyanın dört bir tarafına savrulan insanların coğrafyası haline getirilmiştir. Ekonomi dahi kadınların öncülüğünde yürürken kapitalist dönemle birlikte kadın bir bütünüyle ekonomiden soyutlanmış sadece ev içerisinde hapis edilerek ötekileştirildi. Kadınların ekonomide öncülük misyonunu, kadın ve ekoloji bağını değerlendiren KJA Ekonomi Komisyonundan Sema Koç, ihtiyaçları karşılayan ekonominin ancak demokratik toplumla mümkün olduğuna değinerek, "Demokratik toplum aynı zamanda ekonomik toplumdur. İnsanın ekonomiden kopartılması bütün yabancılaştırılmaların temelidir. Bunun önlenmesi şart olduğu gibi, yegâne yolu da ekonomiyi tüm topluluklara mal etmekten geçer" dedi.

'Kadın istihdamına öncelik veren sistem oluşturmalıyız'

Ekonomik ve sosyal olarak en gelişmiş toplum gerçeğine ulaşması gerektiğine dikkat çeken Sema, büyük ekonomik çöküntü ve ekonomik soykırımla karşı karşıya olunduğunu kaydetti. Sema, ekonomik çöküntüden kurtulmanın tek yolunun Kürdistan toplumunun demokratik özerklik temelinde özgür yaşamını gerçekleştirerek ekonomik toplum haline gelmesinden geçtiğini söyledi. Sema, "Kürdistan'daki zenginlikler yalnız Kürt halkına değil, tüm bölge halklarına da ekonomik değer sağlayacak bir üretim bolluğunu sağlayacaktır. Herkesin kendi işinin ve işyerinin emekçisi olduğu, kadın istihdamına öncelik veren, azami kârı hedeflemeyen kullanım değerini esas alan bir ekonomik sistemi oluşturmak gerekmektedir. Ekonomik kaynakların kullanım ve tüketim hakkı Demokratik Özerk Kürdistan'a ait olmalıdır" diye konuştu.

'Tarımın öncülüğünü yapan kadınların emeği görülmüyor'

Kapitalist sistemde üretimden tüketime kadar tüm mekanizmaların kâr mantığı üzerine kurulduğunu aktaran Sema, sanayide, tarımda her şey ederinin çok üstünde bir fiyatla insanlara ulaştığını belirtti. Direkt üretimin içinde olanların emeklerinin karşılığını hiçbir zaman alamadığını özellikle de tarımda çalışanların emeklerinin karşılığı olan ürünleri çok cüzi bir fiyatla ellerinden çıkarmaya mecbur bırakıldığını kaydeden Sema, tarımın öncülüğünü kadınların yaptığını ancak onların emeğinin hiç görülmediğini söyledi. Kooperatifleşmenin küçük ve orta boy işletmelerde olabileceğini dile getiren Sema, kırsal alanda tarımda ve hayvancılıkta da kooperatifleşmenin gerçekleşebileceğini dile getirdi.

'Ekonomi erkeklere bırakılmayacak kadar önemlidir'

Sema, "Kadınların felsefesi açsından temel ihtiyaçlara dayanan bir ekonomi yapılanması önemlidir. Bu yüzden bu özyönetimin ekonomisini ekolojik ve kadın özgürlükçü olmasını birlikte değerlendirmemiz gerekiyor. Kadınlar komünal ekonominin öznesi ve öncüsü olurlarsa ekolojik bir ekonomiden bahsedebiliriz. Hali hazırda Kürt hareketi kooperatifler üzerinden komünal ekonomisini örgütlerken şimdiye kadar süre gelen işleyişlerden farklı olarak kadın öncülüğünde bunu hayata geçiriyor. Karar alma mekanizmalarında kadınlar bulunuyor. Ekonomi erkeklere bırakılamayacak kadar önemli bir meseledir" dedi.

(mg)