Bilim dünyasının görünmeyen kadın yüzü

14:02

JINHA

HABER MERKEZİ - 'Bilim dünyası kadınların hakkını teslim ediyor mu?' başlıklı bir haber analizi yapan BBC Editörü Jawad Iqbal, bilim alanında önemli başarılara imza atan kadınları örneklendirerek, birçok kadının bilimsel başarıları karşısında hak ettiği itibarı görmediğini belirtti.

BBC Editörü Jawad Iqbal, 'Bilim dünyası kadınların hakkını teslim ediyor mu?' başlıklı bir analiz çalışması yaptı. Jawad'ın analizine göre internette yapılan aramalarda dünyanın en ünlü bilim insanları olarak Galile, Einstein, Newton, Darwin, Stephen Hawking gibi isimler çıkıyor. Oysa kadınlar bilimde önemli buluşlara imza attılar. Örneğin, molekülleri incelemek için kristalografi tekniğini geliştiren ve penisilin, kollesterol ve insülinin molekül yapısını keşfeden Dorothy Hodgkin 1964'te Nobel ödülü aldı. Dorothy Hodgkin, İngiltere'de bilimin öncülerine verilen en önemli ödüllerden 'Copley Madalyası'na layık görüldü ve bilim dalında Nobel ödülü alan tek İngiliz kadın olma özelliğini bugüne kadar korudu.

Rosalind Franklin X ışını ile kristalografinin öncülerindendi

Yine de o zamanlar gazeteler "Oxfordlu ev kadını Nobel'i kazandı" gibi başlıklar atmışlardı. Geçmişteki birçok kadın da bilimsel başarıları karşısında hak ettiği itibarı görmedi. Bunun sonucunda adları unutuldu. Esther Lederberg, mikrobiyoloji uzmanı, genetik alanında çığır açan çalışmalar yaptı. Genlerin nasıl çalıştığını gösteren temel teknikleri geliştirdi. Çalışmaları, eşi Joshua'nın 1958'de Nobel ödülü almasına yardımcı oldu, ancak onun adı geçmedi. İngiliz biyofizikçi Rosalind Franklin, X ışını ile kristalografinin öncülerinden biriydi. Aldığı DNA molekülü görüntüsü, DNA'nın yapısının belirlenmesinde kilit rol oynadı. Bu, 20. yüzyılın en önemli bilim hamlelerinden biriydi. Ama fizyoloji ve tıp dallarındaki 1962 Nobel ödülleri James Watson, Francis Crick ve Maurice Wilkins'e verildi.

Ida Tacke önemli gelişmelere imza attı

Ida Tacke, hem kimya hem de atom fiziğinde önemli gelişmelere imza attı. Renyum ve masuryum adında iki yeni element buldu. Renyumun mucidi olarak anılmasına rağmen, masuryumun keşfi, bu elementi teknesyum adıyla laboratuvar ortamında üretmeyi başaran Carlo Perrier ve Emilio Segre'ye atfedildi. Ida Tacke, ilk kez nükleer fisyon fikrini ortaya atan kişi olarak da tanınıyor. Nükleer fisyonun keşfedilmesini sağlayan çalışmalar ise Lisa Meitner'in eseri. Meitner 1907'de Berlin'e taşındıktan sonra yıllarca kimyager Otto Hahn ile birlikte çalıştı. Ancak Hahn, çalışmalarını yayınlarken Meitner'ın adını eklemedi ve 1944 Nobel kimya ödülünü tek başına aldı.

20. yüzyılın en önemli fizikçisi: Chien-Shiung Wu

20. yüzyılın en önemli fizikçilerinden biri de Chien-Shiung Wu'ydu. Atom bombasının geliştirilmesine katkıda bulunmasına rağmen, bugün adını hatırlayan pek az kişi var. Bir başka isim de evrene bakma şeklimizi değiştiren gökbilimci Henrietta Leavitt. Harvard Gözlemevi'nde yıldızlarla ilgili çalışmalar yapan Henrietta Leavitt, bir yıldızın parlaklılığına bakarak dünya ile arasındaki mesafeyi hesaplama yöntemlerinin önünü açtı.

(mg)