JINHA

ANKARA – ‘Çocuğa Yönelik Ayrımcılıkla Etkili Mücadele Bilgilendirme Toplantısı’nda çocuğa yönelik cinsiyet, engellilik ve yaş temelli ayrımcılık ile ilgili hazırlanan öneri raporu açıklandı. Parlamentoya ve kanun koyuculara yönelik hazırlanan raporda, çocuğa yönelik cinsel dokunulmazlığa karşı suçlarda indirime ve zaman aşımına gidilmemesi gerektiği belirtildi. Raporda ayrıca, “Türk Medeni Kanunu uygulamasında 16 yaşındaki kız çocuklarının gebelik hali durumunda hakim kararı ile evlendirilmesi maddesinin tamamen kaldırılması gerekiyor” denildi.

Gündem Çocuk Derneği, Çocuğa Yönelik Ayrımcılıkla Etkili Mücadele Bilgilendirme ve Paylaşım Toplantısı’nı Tunalı Otel’de gerçekleştirdi. Gündem Çocuk Derneği koordinasyonunda ve Çocuk Alanında Çalışan Avukatlar Ağı (ÇAÇAV) ortaklığında yürütülen çalışmanın bir etkinliği olan toplantıda, “Çocuğa Yönelik Ayırımcılık Nedir? Tezahürleri” ve “Çocuğa Çocuğa Yönelik Yaş, Engellilik ve Toplumsal Cinsiyet Ayırımcılığı” konuları tartışmaya açıldı. Toplantıda ayrıca, çocuğa yönelik ayrımcılıkla etkili mücadelede cinsiyet, engellilik ve yaş temelli ayrımcılık ile ilgili hazırlanan öneri raporu da açıklandı.

Toplantı, Ayrımcılıkla Mücadelede Etkili Araçlar Projesi’nin tanıtımı ile başladı. Raporla ilgili konuları paylaşan Gündem Çocuk Derneği’nden Ezgi Koman, yapılan bu çalışma üzerinde bir yıldır durulduğunu belirtti. Çocuğa yönelik ayrımcılığın çok boyutlu olduğunu vurgulayan Ezgi, “En az 12 alanın çocuklarda ayrımcılığa yol açtığını biliyoruz. 3 alana yoğunlaştık” dedi. Ezgi, yoğunlaştıkları alanı ise, “Engelliliğe dayalı ayrımcılık”, “Cinsiyete dayalı ayrımcılık” ve “Yaşa dayalı ayrımcılık” şeklinde sıraladı.

‘TCK’de ayrımcılığın tanımlaması sınırlı’

Rapor sürecinde bazı hukuki süreçleri de yürüttüklerini kaydeden Gündem Çocuk Derneği üyesi Dilek Kumcu ise, “Ayrımcılık Nedir?” başlıklı sunum yaptı. Ayrımcılıkla ilgili çeşitli düzenlemelerden bahseden Dilek, “Türkiye’de iç hukukta ayrımcılık o kadar yoğun haldeki ayrımcılığa ilişkin düzenlemeleri yakalayabiliyoruz. Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) ayrımcılığın sınırlı bir tanımlaması var” dedi.

Ayrımcılıkla ilgili Meclis’e öneriler

Türkiye genelinden 22 dosya incelediğini belirten Dilek, bu 22 dosyada ayrıntılı bir şekilde inceleme yaptıklarını söyledi. AİHM kararlarından da yararlandıklarını ifade eden Dilek, Türkiye’nin uymakla yükümlü olduğu kararların da ne kadar dikkate alındığını incelediklerini belirtti.

Raporlarında sadece çocuğa yönelik ayrımcılığı ya da yasaların çocuğu nasıl koruduklarını incelemediklerini belirten Dilek, Türkiye’de yargının kız çocuklarına nasıl davrandığını ya da okula gidemeyen engelli çocuğa nasıl davrandığı gibi daha kapsayıcı incelemeler yaparak parlamentoya öneriler çıkardıklarını dile getirdi.

'Cezalandırma keyfi uygulamalara dönüyor'

Dilek, incelemeler sonucu çıkardıkları raporda parlamentoya yönelik yasal reform önerileri hazırladıklarını dile getirdi. Her yıl mecliste çocuğa yönelik bir komisyon kurulduğunu belirten Dilek, “Ama parlamento çocuğun ehine ne kadar düzenlemeler yapıyor? İzleme, denetleme mekanizmasından yoksun cezalandırma keyfi uygulamalara dönüyor” dedi. Çocuğun tanımının mevzuatta farklı algılandığını ifade eden Dilek, her suçta çocuğun yaş sınırlamasının farklı farklı tanımlandığına da vurgu yaptı. Dilek, çocuğun mevzuatta evlenme yaşı, oy kullanma yaşı ve cezalandırma yaşının farklı tanımlandığının altını çizdi.

Ayrımcılığın başlı başına bir suç olduğunu belirten Dilek, “Bu; çocuğa yönelik olduğunda suç değerini değiştirmez. Bunu en çok bedensel cezalandırmada gördük. Eğer bir çocuğa şiddet uyguladıysanız evde ve okulda yargının buna uyumlu kararlar vermediğini görüyoruz” ifadelerini kullandı.

Dilek, parlamentoya ve kanun koyuculara yönelik hazırladıkları raporu şöyle açıkladı:

"* Çocuğa yönelik cinsel dokunulmazlığa karşı suçların çocuklara yönelik işlenmesi halinde indirim nedenlerinin uygulanmaması gerekir.

•Cinsel dokunulmazlığa karşı suçların çocuklara yönelik işlenmesi halinde cezada zaman aşımı hükümlerinin uygulanmaması gerekir.

* Cinsel dokunulmazlığa karşı suçların tamamında şikayet üzerine ibaresi kaldırılmalıdır .

* Çocuklara yönelik cinsel istismar ile reşit dolmayan ile cinsel ilişki olarak düzenlenen ayrım kaldırılmalıdır.

* Türk Medeni Kanunu uygulamasında 16 yaşındaki kız çocuklarının gebelik hali durumunda hakim kararı ile evlendirilmesi maddesinin tamamen kaldırılması gerekiyor. İster AYM tarafından isterse yasa koyucu tarafından. Bunun direkt çocuğun nitelikli istismarına izin verdiğin unutmamak gerekiyor.”

(de-he/sy)